Tâm Như chuyển ngữ
Năm ngoái trong Ngày Quốc Tế Chấm Dứt Tình Trạng Tội ác Không
Bị Trừng Phạt, IFEX ghi nhận danh sách 23 cá nhân bị đe dọa, tấn công
hoặc phải chịu nhiều điều tệ hại hơn thế nữa, khi họ nói lên tiếng nói
của chính mình. Trong tất cả các trường hợp này, thủ phạm vẫn tự do.
Chúng tôi yêu cầu một số phụ nữ có tên trong danh sách này, nói về những
thách thức họ phải đương đầu, mong họ đưa ra những lời khuyên cho các
phụ nữ khác theo kinh nghiệm của riêng họ, và họ hình dung một mô hình
thế giới tương lai như thế nào, trong ngày Quốc Tế Phụ Nữ năm nay.
Nguyễn Hoàng Vi, người viết blog ở Việt Nam.
1*. Nguyễn Hoàng Vi: Những năm đầu của tuổi hai
mươi, cô Nguyễn Hoàng Vi phải chịu sự giám sát của nhân viên an ninh,
chỉ vì cô viết blog nghiêm túc phê bình chính phủ. Không lâu khi chúng
tôi xem đến hồ sơ của cô, cô lại bị bắt giữ gần tòa án, nơi cô hy vọng
được tham dự buổi xét xử ba bloggers bị bỏ tù, về tội tuyên truyền chống
phá nhà nước. Cô bị cảnh sát, nhân viên y tá của chính phủ tấn công
tình dục, trong lúc bị giam giữ.
Cô Nguyễn Hoàng Vi nói về những thử thách của bản thân, như sau: “Chúng
tôi không cho phép cái sợ làm tê liệt bản thân. Trong tận cùng tâm
thức, chúng tôi phải hiểu được điều này, để tha thứ tất cả những gì họ
đã làm với chúng tôi, trên thân xác của chúng tôi. Tha thứ không có
nghĩa là chấp nhận. Chúng tôi phải để họ biết rằng, những gì chúng tôi
làm không dựa trên hận thù cá nhân đối với thủ phạm; chúng tôi làm chỉ
để bảo vệ những quyền căn bản của chúng tôi, những quyền thuộc về họ
cũng như thuộc về chúng ta.”
Tanya Lokshina, nhà tranh đấu nhân quyền ở Nga.
2*. Tanya Lokshina: Tháng Mười năm ngoái, cô Tanya
Lokshina, nhà nghiên cứu của Cơ Quan Giám Sát Nhân Quyền, phải đối diện
với những mối đe dọa chết người nhắm thẳng vào cô và đứa con còn nằm
trong lòng mẹ, vì những báo cáo cô viết về vi phạm nhân quyền ở Nga. Sau
khi Cơ Quan Giám Sát Nhân Quyền công khai sự kiện này trước công chúng,
sự đe dọa mới chấm dứt.
Prima Jesusa Quinsayas, luật sư ở Phi Luật Tân
3*. Prima Jesusa Quinsayas: Làm công việc giống như
một công tố viên tư nhân, cô Prima Jesusa Quinsayas đã thu thập những
tài liệu đáng tin cậy nhất về vụ sát hại giới truyền thông ở Phi Luật
Tân, bao gồm đại diện nhân chứng, gia đình của các ký giả bị giết chết
trong vụ thảm sát Ampatuan năm 2009.
Cơ quan thực thi pháp luật đã không làm đúng chức năng, khi điều tra
vụ sát hại giới truyền thông, cô Quinsayas phải tự đi tìm nhân chứng. Cô
cho biết: "Để làm được điều này, tôi phải đi đến những nơi phụ nữ
bị đối xử như công dân thuộc giai cấp thứ hai, những người chỉ được nhìn
thấy hơn là được nghe nói, hoặc, tệ hại hơn nữa, họ chỉ được xem là đối
tượng để phục vụ tình dục. Nếu tôi lên giọng như một luật sư tích cực,
họ sẽ lắc đầu nguầy nguậy nói là không biết, [bởi vì nhân chứng] sẽ trở
thành kẻ thù, họ sẽ không tiếp nhận vấn đề, cho dẫu lập luận của tôi hợp
lý đến đâu cũng vậy thôi.”
Zainab Al-Khawaja, nhà hoạt động nhân quyền ở Bahrain.
4*. Zainab Al-Khawaja: Thật khó theo dõi chính xác
bao nhiêu lần nhà hoạt động Zainab Al-Khawaja bị vào tù ra khám (@
angryarabiya). Cô phải đương đầu với hàng chục cáo buộc vì lên tiếng nói
về nhân quyền ở Bahrain – và lại bị bắt giữ trước khi có cơ hội trả lời
những câu hỏi của chúng tôi.
Nhưng cô đã nhờ cô Maryam - em gái của cô - chuyển giao thông điệp như sau: "Tôi
bị giam giữ trong bốn bức tường, bởi vì tôi muốn xây dựng một tương lai
tốt đẹp hơn cho con gái 3 tuổi của tôi. Tôi muốn cháu được sống trong
những quyền hạn của cháu, quyền có nhân phẩm, quyền có tự do, mà không
phải đấu tranh như chúng ta đang làm."
Rayma Suprani, họa sĩ vẽ tranh biếm họa ở Venezuela.
5*. Rayma Suprani: Năm ngoái, khi Rayma Suprani đăng
những bức tranh biếm họa của cô, nhấn mạnh đến cuộc khủng hoảng đói
nghèo của Venezuela, các cơ quan truyền thông thuộc chính phủ, và những
người ủng hộ Tổng Thống Hugo Chavez, đã hăm dọa rằng cô sẽ phải chết.
Những mối đe dọa này cho đến bây giờ, vẫn không được điều tra.
Cô nói: "Là phụ nữ, chúng tôi thật sự dễ bị tổn thương. Chúng
tôi, những người phụ nữ, những người mẹ, những người con gái, độc thân
hay có gia đình, phải được phép hành xử đúng với vai trò chúng tôi lựa
chọn cho riêng mình, những vai trò chúng tôi mong ước – chứ không phải
là những vai trò, do tổ tiên 'đầy hãnh tiến về nam tính' thuộc quá khứ
suy tàn, quy định sẵn cho chúng tôi."
Jineth Bedoya Lima, ký giả ở Columbia.
6*. Jineth Bedoya Lima: Năm 2000, khi Jineth Bedoya
Lima đang điều tra cáo buộc buôn bán vũ khí, có liên quan đến các quan
chức chính phủ và một nhóm bán quân sự, hốt nhiên cô bị bắt giữ, bị đánh
thuốc mê, bị hãm hiếp, bị vứt trong một bãi rác. Giờ đây, Bedoya vẫn
đang làm bản tin tại Columbia, mặc dù cô thường xuyên nhận những lời hăm
dọa.
Cô noí: "Không chút nghi ngờ, nguy cơ lớn nhất đối với chúng ta
là phụ nữ đang bị tấn công. Phụ nữ nên dùng các biện pháp phòng ngừa cần
thiết, để tránh hiểm họa cho mình. Và nếu có một sự đe dọa nào đó sắp
xảy ra, họ phải báo cáo kịp thời. Im lặng chính là điều giúp thủ phạm
của bạo lực, có cơ hội 'ăn tươi nuốt sống' mình."
Iryna Khalip, nhà báo và nhà hoạt động ở Belarus.
7*. Iryna Khalip: Năm 2011, Iryna Khalip bị án tù
hai năm, vì cô có liên quan đến các cuộc biểu tình chống lại việc tái
tranh cử gây tranh cãi của Tổng Thống Alexander Lukashenko, hồi tháng
12-2010; cô bị cấm du lịch, cấm di chuyển hay rời khỏi Minsk. Các quan
chức cũng đe dọa sẽ cho đứa con trai nhỏ của cô vào tù.
Trong Ngày Quốc Tế Phụ Nữ, Khalip hy vọng thế giới là nơi "bạn
không phải sợ hãi, mà là nơi để yêu thương, để sinh đẻ, để đi ngủ mỗi
đêm, để nói chuyện cởi mở và chống lại bất công, để sống và nuôi dạy con
cái trong đất nước của mình, để trở thành người có chuyên môn và trở
thành công dân; và thế giới thật sự không phải là nơi bạn phải sợ hãi vì
mình là phụ nữ.”
