Góc nhỏ: Hôm qua đọc bài báo của
ông nhà báo phương Tây Adam Bray sống ở Phan Thiết viết một bài viết nói
về cái tên biển China Beach bị đặt để cho vùng biển ở Đà Nẵng. Có
nhiều điều ông ta viết về lịch sử, những tên miền của Việt Nam khiến
mình giật mình nghi ngờ, bất bình với ông ta, khi dân Việt Nam chiếm đất
của Chiêm Thành và đổi tên những địa danh của người Chiêm Thành, nhưng
câu kết của ông ta viết nói lên một thực tế lịch sử không sai, cho nên
phải dịch bài này ra để nghiền ngẫm.
(dĩ nhiên tui hổng phải "dịch giả" cho nên có thể dịch sai không dịch thật được, xin quí vị bạn đọc miễn cho và tìm đọc bản tiếng Anh cho vừa ý nhé, tại tui tức nên tui dịch cho có thêm đồng minh tức dùm với đó thôi:-)
China Beach: Vietnam’s Freedom Fries
Bãi bể Trung Quốc, nhìn ra núi Khỉ và biển Nam Trung Hoa
Mỗi khi Việt Nam có một tranh cãi với
Trung Quốc, cho dù thợ 'bất hợp pháp' Trung Quốc đào mỏ bauxite ở Tây
Nguyên, thuyền đánh cá Việt bị chó-táp trong các vùng biển Nam Trung
Hoa, hoặc những câu chuyện được Hà nội cho phép về sự gian dối của những
chú nhỏ Trung Quốc bán táo độc và túi vàng giả, công chúng Việt Nam
(với sự châm chọc thích thú của Hà Nội), thường cố gắng loại bỏ những
điều nhắc nhở của người hàng xóm xấu xa của họ ở phía bắc (bỏ qua một
thực tế là tôn giáo, ngôn ngữ, thực phẩm, âm nhạc và nghệ thuật của họ
có phát xuất từ Trung Quốc, và rằng dân tộc Việt Nam của họ đã từng là
một trong nhiều sắc tộc miền núi phía Nam-Trung Quốc).
Một trong những cái gai khó chịu nhất mà Việt Nam dường như không bao giờ có thể thoát khỏi là Bãi biển Trung Quốc ở Đà Nẵng.
Không ai biết chính xác khi nào và tại
sao về cái tên ấy. Việt Nam khẳng định tên chính xác là "Non Nước",
những người Mỹ từng đóng quân tại Đà Nẵng nói với tôi rằng cái tên"China
Beach" được sử dụng trước khi họ đến. Tôi đã xem xét hàng chục bản đồ
cũ, và trong khi tất cả các bãi biển phía bắc hay phía nam của Đà Nẵng
có vẻ như có tên, chỉ bãi biển đẹp đẽ này tại Đà Nẵng lại không xuất
hiện trên bản đồ nào.
Chính phủ đã cố gắng tất cả mọi thứ để
lật đổ các tai họa của chữ Trung Quốc trên bãi biển, từ các mối đe dọa
khác nhau từ phạt đến thẩm vấn các chủ sở hữu doanh nghiệp vận chuyển
địa phương nếu họ dám treo dấu hiệu có gắn nhãn 'Bãi biển Trung Quốc'.
Tuy nhiên, có lẽ do sự phổ biến của các
chương trình truyền hình cũ dùng cùng tên, sự mong muốn của các nhà điều
hành du lịch địa phương dùng cái tên có giá trị đã được công nhận, và
người viết sách hướng dẫn, như tôi, muốn cho chắc chắn đã dùng cái tên
nhỏ ấy trong tất cả những điều họ viết, chính phủ dường như không thể
quét sạch 'Trung Quốc' ra khỏi bản đồ.
Tôi không có thể trách chính phủ đã giận
dữ về điều ấy. Đúng là Trung Quốc chơi xấu khi có dụng ý bán lãnh thổ
Việt Nam cho các công ty dầu tuần này. Và dĩ nhiên Việt Nam không phải
là nước duy nhất ném một cơn giận khi các nước khác không chơi công
bằng. Giống như Việt Nam, chúng tôi ở Mỹ đã quyết định đổi tên 'French
Fries' thành ra 'Freedom Fries' khoảng 10 năm trước đây khi nước Pháp
không ủng hộ kế hoạch quân sự của chúng tôi.
Tuy nhiên, tôi bị dội bởi chút đạo đức giả từ báo Thanh Niên trong một câu chuyện ngày hôm nay, khi họ tuyên bố:
"Những bãi biển đẹp ở trung tâm thành
phố Đà Nẵng được chính thức được gọi bằng một tên rất vô lý đối với
chúng tôi bởi lính Mỹ khi họ xâm chiếm nước ta.
Có gì tồi tệ hơn, cái tên nhầm lẫn làm cho bờ biển xinh đẹp này thậm chí không phải là của chúng ta: China Beach "
Có gì tồi tệ hơn, cái tên nhầm lẫn làm cho bờ biển xinh đẹp này thậm chí không phải là của chúng ta: China Beach "
Đặc biệt mỉa mai là thực tế rằng các bức
ảnh họ đã sử dụng thậm chí không là China Beach-nó trông giống như một
giải ở phía bắc gần đèo Hải Vân.
Một chút bí mật địa phương, một ngôi đền
nằm ở những tàn tích của Tháp Bạc Liêu Cúc (ở đây xem như là bóng tối
phía sau và bên phải, trên cây), ngôi đền Chăm cổ. Chùa nằm không xa
phía sau Thành Nội, lăng tẩm ở Huế, nhưng ít người biết về sự tồn tại
của nó. Có lẽ điều này là bởi vì nó là bằng chứng rằng cổ thành Huế có
thể đã được xây dựng dựa trên một thành phố Chăm.
Bạn thấy đấy, người Việt Nam đã nhân thể
quên một chút lịch sử. Chắc chắn một vương quốc tên của Champa đã bị
chiếm đóng bởi nước ngoài tên Việt Nam, VN đã từ từ nuốt chửng nó trong
sự đô hộ 500-1000 năm. Các dân tộc Chăm, những người có ngôn ngữ riêng
của họ, đã phải sống dưới không chỉ là đặt tên một bãi biển, nhưng hàng
trăm, có lẽ hàng ngàn, địa danh đối với họ bằng cách sự chiếm đóng của
Việt Nam.
Đặc biệt là ở các tỉnh Đồng Nai, Bình
Thuận, Ninh Thuận, Khánh Hòa (tỉnh Panduranga và Kathura trong tiếng
Chăm), người Chăm vẫn đang tích cực sử dụng tên Chăm ban đầu cho thành
phố, làng mạc, sông, núi và bãi biển.
Vì vậy, Việt Nam, tôi thông cảm cho Việt
Nam về 'Bãi biển Trung Quốc', nhưng khi bạn sẵn sàng đặt lại tên ban
đầu và chính xác 'Indrapura' cho Đà Nẵng, có lẽ tôi sẽ sẵn sàng lắng
nghe sự rối rắm của bạn.
Ít nhất cũng nên vui mừng rằng không có "bãi biển Sài Gòn. Thật là xấu hổ nếu những kẻ xâm lược ác ôn Cộng sản từ phía bắc xuống và đặt lại tên cho chính họ.