Ngô Nhân Dụng
Các tử sĩ Hoàng Sa năm 1974 chắc không ngờ rằng 40 năm sau,
những hy sinh của họ đã mang lại những hệ quả bất ngờ: Họ trở thành
những ngọn hải đăng dẫn đường cho dân tộc Việt Nam đoàn kết với nhau.
Người Bắc cũng như dân miền Nam. Trí thức và nông dân. Tất cả đoàn kết
lại, không những để tưởng niệm quá khứ mà còn vì muốn cùng hướng về
tương lai. Lòng yêu nước thúc đẩy người dân Việt đòi xóa mối nhục Hoàng
Sa. Vượt trên vấn đề cụ thể đó, người dân Việt còn đòi quyền sống, quyền
làm người, trừ bất công, tham nhũng để được sống trong một xã hội sạch
sẽ. Ðể tỏ lòng biết các chiến sĩ Hoàng Sa năm 1974, Trường Sa năm 1988,
người dân Việt đã đứng lên đòi quyền sống trong tự do dân chủ. Ðể cho
thấy các thế hệ đi sau xứng đáng với nnng người vì nước vong thân.
Trên mạng Bauxite Việt Nam có hai bài tường thuật những hoạt động
tưởng niệm các chiến sĩ Hoàng Sa 74. Sinh hoạt ở Sài Gòn cũng là một
thánh lễ, do Linh Mục Nguyễn Trọng Viễn cử hành tại Câu Lạc Bộ Phaolô
Nguyễn Văn Bình, cho nên không khí trang nghiêm và tương đối bình an.
Có những bài diễn văn tưởng niệm và tri ân 74 chiến sĩ Hải Quân Việt
Nam bỏ mình vì nước, và xác nhận chủ quyền Việt Nam trên quần đảo Hoàng
Sa. Linh Mục Lê Quốc Thăng, là con của một sĩ quan Hải Quân (tàu HQ 5)
và cháu của hai sĩ quan tham gia chiến đấu trên HQ 10 trong trận chiến
bi hùng năm 1974, đã kết thúc phần giảng lễ với lời nguyện: “Hòa bình
không thể tách rời khỏi những đòi hỏi của công lý, được hỗ trợ bằng sự
hy sinh, lòng khoan dung nhân từ và tình yêu thương của con người.”
Bà Ngô Thị Kim Thanh vợ cố Thiếu Tá Nguyễn Thành Trí, và bà Huỳnh Thị
Sinh vợ cố Trung Tá Ngụy Văn Thà, hạm phó và hạm trưởng hộ tống hạm
Nhựt Tảo cũng có mặt, sau buổi lễ có nhiều người đến nhà thắp hương
trước bàn thờ cố Thiếu Tá Nguyễn Thành Trí. Ngoài ra, không thấy nhân
vật nổi tiếng trong thời Việt Nam Cộng Hòa tham dự, mà lại có mặt những
thi sĩ Nguyễn Duy, Hoàng Hưng, 40 năm trước đây họ vẫn sống ở miền Bắc
và chắc không hề được nghe tin một quần đảo nước ta đã bị Trung Cộng
cướp mất. Một số người miền Nam đã ủng hộ hoặc đi theo miền Bắc cũng có
mặt, cho thấy trong lòng họ đã biến chuyển. Có thể nói, Sài Gòn đã tổ
chức một buổi lễ rất hiền lành. Chỉ có Giáo Sư Tương Lai đưa ra một đề
nghị khó xử cho chính quyền cộng sản: Phải sớm chính thức biểu dương
lòng yêu nước của các chiến sĩ bảo vệ Hoàng Sa năm 1974. Chắc chắn đề
nghị khiêm tốn đó sẽ không ai thèm nghe, nhưng ông Tương Lai đã quen với
cảnh đó nhiều lần rồi.
Cảm tưởng của người đọc sẽ khác hẳn khi theo dõi diễn biến cuộc lễ
tưởng niệm ở tượng đài Lý Thái Tổ, bên Hồ Hoàn Kiếm, Hà Nội. Nhà nghiên
cứu văn học Nguyễn Huệ Chi mô tả đó là “một buổi sáng đầy kịch tính.”
Bài tường thuật của ông làm nổi bật chất kịch, vừa bi kịch, vừa hài
kịch!
Bi kịch bắt đầu khi những người biểu tình đến công viên thì thấy cái
sân trước tượng Lý Thái Tổ đã bị chiếm mất rồi. Không ai có thể đem
hương, hoa đến gần pho tượng (trông oai phong như một tài tử diễn vai
ông hoàng đế phim Tàu, không thấy nét nâu sồng của ông vua xuất thân từ
nhà chùa của dân Việt Nam). Cả hiện trường dự trù dùng làm nơi làm lễ
tưởng niệm đã bị một nhóm “công nhân giả” chiếm, họ dùng máy cưa các
phiến đá, bụi tung mù mịt khiến tác giả Nguyễn Huệ Chi nhìn từ xa tưởng
đó là khói nhang! Ðứng giữa đám công nhân giả đó, là những công an mặc
thường phục bắc loa thét vào tận tai những người biểu tình, lập đi lập
lại chỉ có một câu: “Ðồng bào hãy giải tán ngay!” Họ thét lớn bên mang
tai khiến nhiều người bật ngả ra phía sau. Bi kịch tăng dần cường độ khi
có người chống lại. Nổi bật là blogger J.B. Nguyễn Hữu Vinh. Bị loa
thét vào tai, anh Vinh “đứng thẳng ngay người lại, nghiêm trang lật
chiếc mũ phớt xuống, vểnh tai lên và nói: “Nào cứ phát lên, phát to lên,
tôi sẵn sàng nghe đây!” Thế là chú công an vác loa chịu thua. Nguyễn
Huệ Chi kể: “Mọi người nhìn anh (Vinh) hân hoan, cứ như một Lệnh Hồ Xung
đang hiên ngang lâm trận và chiến thắng!”
Qua màn hoạt cảnh trên, chúng ta thấy chế độ cộng sản nước ta muốn
chống lại những người dân Việt yêu nước muốn bày tỏ lòng thành kính với
các tử sĩ Hoàng Sa đã sử dụng hai chiến thuật chính. Thứ nhất là cưa đá.
Thứ hai là thét loa. Chúng ta biết văn hào Aleksandr Solzhenitsyn đã
nhận xét về đảng cộng sản: Họ cần hai thứ vũ khí, một là bạo lực đàn áp,
hai là tuyên truyền dối trá. Nhưng không ngờ đảng Cộng sản Việt Nam lại
áp dụng cả hai chiến lược đó bằng những phương pháp thực hiện “sáng
tạo” như cưa đá và thét loa. Ðúng như Nguyễn Huệ Chi nhìn thấy: Họ đang
tới bước đường cùng!
Trò giả mạo họ bày ra là cho một đám công an trá hình vác cưa máy tới
cưa xẻ những tảng đá, lấy cớ cần “thi công cho kịp ăn Tết;” để chiếm
khoảng không gian của người dân, những người chỉ tính đến thắp nhang,
đặt hoa, khấn vái các anh hùng liệt sĩ bỏ mình vì nước. Tội nghiệp cho
những tảng đá vô tội, bị đục khoét, lật lên, rồi cưa! Ai cũng phải nhớ
đến câu “Ðá vẫn trơ gan cùng tuế nguyệt” Bà Huyện Thanh Quan viết khi
qua thành Thăng Long, hồi 200 năm trước. Dưới chế độ cộng sản những hòn
đá cũng không thể trơ gan được nữa. Chúng bị cưa, bị đục, để Ðảng Cộng
sản tiến lên chủ nghĩa xã hội! Ðá còn như vậy, những thằng dân đen thoát
sao khỏi? Ðá còn như vậy, những thằng dân đen thoát sao khỏi?
Màn kịch biến sang giai đoạn bi hùng khi người dân hô các khẩu hiệu
đáp lại. Nguyễn Huệ Chi tường thuật: “...những tiếng hô: ‘Ðả đảo bọn tay
sai bán nước’, ‘Ðả đảo bọn tay sai của Tàu Cộng’ vang dội lên, muôn
người như một chĩa miệng trở lại sát vào mặt kẻ cầm loa hô tiếp theo
nhau, và dồn dập không ngớt,...” Và những biểu ngữ, vòng hoa viết:
“Không được bán Hoàng Sa!” mặc dù việc bán buôn đã xảy ra từ năm 1958,
với bức thư của Phạm Văn Ðồng. “Tẩy chay 16 chữ vàng và 4 tốt,” hoặc
“Ðời đời nhớ ơn anh hùng Ngụy Văn Thà và đồng đội.” Người biểu tình đồng
thanh hô các khẩu hiệu: “Hoàng Sa Trường Sa Việt Nam” và “Các liệt sĩ
Hoàng Sa đời đời bất diệt! Bất Diệt!”
Nhưng bi kịch lên điểm cao nhất khi một đoàn các “diễn viên” xuất
hiện. Trong họ khác hẳn các nhà trí thức, thanh niên Hà Nội. Họ mang
“cái dáng lam lũ, lếch thếch, nước da đen sạm vì dầu mưa dãi nắng.” Ðó
là những dân oan bị cướp đất, cướp ruộng, họ đem tới khẩu hiệu: “Dân Oan
quyết tâm đòi Trường Sa, Hoàng Sa!” Họ cũng muốn tới khấn vong linh các
anh hùng liệt sĩ giúp xóa bỏ những oan ức bất công đang đè nặng trên
tấm lưng còn của một dân tộc. Một biểu ngữ viết: “Phong trào Dân Oan chi
(sic) ân các anh hùng Trường Sa, Hoàng Sa.” Chữ TRI viết thành CHI,
chứng tỏ tấm lòng chân chất của những người dân suốt đời lam lũ.
Một bà viết cả một thỉnh nguyện trên lưng tấm áo dài trắng, nét chữ
in mầu đỏ như máu. Bà tự khai đủ tên họ: “Vũ Thị Hải, ở tỉnh Ninh Bình,”
và viết “yêu cầu đảng Cộng sản trả lại quyền sống, quyền làm người cho
dân oan chúng tôi!” Hai người đàn ông cùng nâng cao một khẩu hiệu, tự
giới thiệu là Nguyễn Văn Toàn và Phạm Thiện Duyên, từ tỉnh An Giang tới,
và họ tố cáo đích danh một tên cán bộ tham nhũng là Nguyễn Hồng Diệp.
Màn kịch tiếp theo lại mang tính chất hài hước. Cả đoàn người đến
tưởng niệm Hoàng Sa và các dân oan kéo nhau qua bờ hồ, đi biểu tình;
khiến cho cả đám công an bị bất ngờ, không kịp xoay trở để ngăn chặn. Họ
bỏ cả cưa, cả đục, kéo nhau chạy theo dân, và cuối cùng phải dùng vũ
khí thượng cẳng tay, hạ cẳng chân, đánh đập, bắt, trói, khóa tay. Những
người bị đàn áp năng nhất là quý vị “dân oan lam lũ.” Khi đoàn biểu tình
từ bờ hồ quay trở lại tượng đài Lý Thái Tổ, thì cả khu đất đã bỏ trống,
lại hoàn toàn tự do vào thắp nhang!
Các tử sĩ Hoàng Sa năm 1974 chắc không ngờ rằng 40 năm sau, những hy
sinh của họ đã mang lại những hệ quả bất ngờ: Họ trở thành những ngọn
hải đăng dẫn đường cho dân tộc Việt Nam đoàn kết với nhau. Người Bắc
cũng như dân miền Nam. Trí thức và nông dân. Tất cả đoàn kết lại, không
những để tưởng niệm quá khứ mà còn vì muốn cùng hướng về tương lai. Lòng
yêu nước thúc đẩy người dân Việt đòi xóa mối nhục Hoàng Sa. Vượt trên
vấn đề cụ thể đó, người dân Việt còn đòi quyền sống, quyền làm người,
trừ bất công, tham nhũng để được sống trong một xã hội sạch sẽ. Ðể tỏ
lòng biết các chiến sĩ Hoàng Sa năm 1974, Trường Sa năm 1988, người dân
Việt đã đứng lên đòi quyền sống trong tự do dân chủ. Ðể cho thấy các thế
hệ đi sau xứng đáng với nnng người vì nước vong thân.
Ông Nguyễn Huệ Chi chứng kiến cảnh“những người thấp bé mặt đen đủi,
nhễ nhại mồ hôi” bị công an đánh đập, rồi cảnh “các bà dân oan mệt nhọc
lê gót trở về.” Một bà đi qua chỗ tác giả và Giáo Sư Phạm Toàn, nhà phê
bình Dương Tường đang ngồi nghỉ trên một chiếc ghế đá quay mặt ra Hồ
Gươm, bà dừng lại than thở: “Các anh ơi, mẹ còn gì nữa đâu. Con mẹ chết
trận, nhà mẹ chúng cướp rồi. Bây giờ mẹ lấy đường làm nhà đi khắp từ Nam
ra Bắc. Gặp biểu tình đây thì mẹ tham gia thôi.”
Nguyễn Huệ Chi tự đặt câu hỏi: “Họ là mối đe dọa thực sự của Ðảng và Nhà nước đấy sao?”
Ðúng như vậy. Ðảng Cộng sản sợ nhất là những người dân lam lũ, đen
đủi bắt đầu có ý thức. Họ biết rằng những hành động cướp ruộng đất tàn
ác chỉ là hậu quả của một chế độ độc tài, bán nước, khinh dân. Muốn chấm
dứt tham nhũng, bất công, thì phải xóa bỏ chế độ độc tài, xây dựng dân
chủ tự do.
Nguyện xin hương linh các chiến sĩ Ngụy Văn Thà, Nguyễn Thành Trí và
các liệt sĩ Hoàng Sa 1974, Trường Sa 1988 phù hộ cho dân tộc Việt Nam
được sống tự do dân chủ.