Đào Tuấn
ĐBQH Phạm Trọng Nhân thẳng toẹt bằng mấy chữ tuyệt vời “tận thu, tận gom trong nhiệm kỳ”
Một buổi chiều ngắn ngủi bàng bạc trong gió đông bắc đầu mùa, nghị
trường nóng bỏng khi mà lặp đi lặp lại từ phát biểu này sang phát biểu
kia những từ ngữ chứa đựng chút ít xót xa và rất nhiều bức xúc. Nào là
“Dàn trải”. Nào là “Bỏ hoang”. Nào là “Nợ đọng”. Rồi thì “Trách nhiệm”.
Rồi thì “Thất thoát”. “Tham Nhũng”. “Lãng Phí”.
Chẳng cần giới thiệu gì thêm cũng biết là Quốc hội đang bàn về Luật Đầu tư công.
Chỉ một chữ “công”, trong phân biệt với chữ “tư”, cho ra rất nhiều sự thật mà chúng ta đang phải đương nhiên chấp nhận.
Sự thật đầu tiên là làm cái gì bằng tiền thuế của dân cũng đắt hơn
làm bằng tiền túi của dân. Thì đó, một cái nhà WC dát vàng ở Thủ đô chưa
có thiết kế đã được Chủ đầu tư tính toán hết “có 1 tỷ”. Trong khi các
nhà thầu sẵn sàng làm với giá 300 triệu.
Sự thật thứ hai là các công trình công có khi chưa kịp khánh thành đã hỏng hóc.
Sự thật thứ ba là chỉ có các công trình công mới làm xong rồi bỏ
hoang. Ở đâu ra ư, ngay “dưới chân” Bộ trưởng Bộ KH và ĐT, trong hình
hài của những trụ sở, những khu chợ, những mái trường, những bảo tàng,
những công viên, mà có người thật nhiều hơn đùa gọi là “công viên nòng
nọc” hay “bảo tàng muỗi”. Nhưng rất lạ, cái bỏ hoang cứ bỏ hoang, cái
“cần thiết” vẫn được đệ trình để xây mới.
Nhớ hôm thảo luận tổ, Bộ trưởng Vinh dốc gan ruột bảo “cứ để theo cái
phong trào như cách đây ba, bốn năm thì không biết hôm nay sẽ vỡ nợ như
thế nào. Tôi có thể nói là đất nước này vỡ nợ do xây dựng cơ bản tràn
lan”.
Cái phong trào đó, chiều qua đã được ĐBQH Phạm Trọng Nhân thẳng toẹt
bằng mấy chữ “tận thu, tận gom trong nhiệm kỳ”. Hay nói như Bộ trưởng
Vinh là “cứ vay, cứ làm, rồi tạm ứng kho bạc trước, cứ nói với doanh
nghiệp là anh đi vay về làm đi rồi tôi tìm cách trả nhưng không có tiền
trả”.
Tư duy nhiệm kỳ một thời từng khiến cả một tỉnh thành đại công trường
dang dở. Và tư duy nhiệm kỳ khiến các quan chức mỗi độ cáo lão bỗng ùn
ùn xây biệt thự. Còn nợ nần thì dân chịu. Dân chưa trả hết thì con dân
trả, cháu dân trả…Không ngẫu nhiên, mười mấy ý kiến phát biểu hội
trường, đã 3-4 ý kiến nói nhắc đến nợ nần. Nợ của ngày hôm nay và món nợ
mà con cháu phải trả ngày mai. Một món nợ, mà dân gian thời @ đã nói
chính xác tuyệt đối, vì “đời cha thằng khác ăn mặn”.
Cũng hôm qua, ĐBQH Lê Thị Nguyệt đã đề xuất một cơ chế gọi là “trách
nhiệm đến cùng”. Nói mĩ miều là tránh tư duy nhiệm kỳ, gắn trách nhiệm
với người đứng đầu và truy trách nhiệm để “tránh việc cứ ký rồi con cháu
trả”.
Nhưng trong ngày QH họp bàn về đầu tư công, thật mỉa mai, báo chí đưa
tin một huyện ở ngoại thành Hà Nội đang “xin” được đầu tư 20 cái nhà WC
công cộng. Còn ở Hải Phòng, 3 hôm trước, người ta, không hề đỏ mặt,
giải thích lý do không truy cứu trách nhiệm trước sai phạm của một quan
chức ngành tòa án là vì ông này đã về hưu.
Đấy, lại là dân gian nói không sai “Hạ cánh an toàn”. Còn thứ “Kim
bài miễn tất” từ chính trong tư duy những người thực thi pháp luật như
vậy thì làm sao mà thay đổi được gì!
