Thứ Sáu, 13 tháng 5, 2016

Nhật ký biểu tình sáng 8/5/2016

Dân Luận
8h sáng.
Mọi sinh hoạt dường như vẫn bình thường. Nhà thờ Đức Bà đang có thánh lễ, vài nhóm người đang đi dạo, chụp hình trước tượng đài Đức Mẹ Nữ Vương Hòa Bình. Phía bên kia công viên vẫn bình yên với nhiều người đi dạo. Nhưng khắp nơi người ta thấy cảnh sát giao thông, cơ động, an ninh dày đặc được trang bị bộ đàm, dùi cui điện, rất nhiều rào chắn kim loại cao đã sẵn sàng. Nếu không có những người đi dạo, không có mấy bạn trẻ đang chụp hình ở kia, người ta sẽ nghĩ Saigon đang giờ giới nghiêm.
8h30.
Tan lễ. Đường phố đông hơn một chút. Đám cảnh sát giao thông, an ninh chìm đứng dọc bên hông nhà thờ và trên vỉa hè đối diện phía trường tiểu học Hòa Bình và ở tất cả các khu vực xung quanh bắt đầu hướng về phía công viên 30.4 với gương mặt căng thẳng. Công viên vẫn chưa có gì. Lúc đó tôi chợt nghĩ "hay cuộc tuần hành bị bóp nghẹt bởi sự chuẩn bị của nhà cầm quyền rồi". Trong lòng thấy hơi bất an bởi bất cứ sự di chuyển nào về phía công viên cũng bị giám sát bởi hàng trăm cặp mắt của an ninh.
8h45.
Công viên 30.4 bất chợt đông hơn một chút, nhưng không có dấu hiệu gì. Mọi người vẫn đi lại, cười nói bình thường. Tôi vòng sang phía bên kia đường Lê Duẩn, rất muốn giơ điện thoại lên ghi lại những hình ảnh cảnh sát giao thông, lực lượng hỗ trợ mặc áo xanh trật tự đô thị dày đặc, nhưng sợ bị chú ý. Đứng bên đó vài phút, tôi quay lại phía nhà thờ Đức Bà, đứng ngay cạnh nhóm cảnh sát giao thông và trật tự đô thị ngó qua phía công viên. Thực sự tôi đang hồi hộp bởi chưa có động tĩnh gì, trong lòng vẫn lo cuộc tuần hành đã bị bóp nghẹt.

Đây là Hoàng Thị Minh Hồng, đã 2 lần thám hiểm Nam cực, từng làm Đại sứ thiện chí của UNESCO tại VN và Đại diện Quỹ bảo vệ Động vật hoang dã (WWF) tại VN. Ảnh: FB Nguyễn Quang A.
Nhưng đúng 9h, ai đó trong số những người đang đi dạo bất ngờ giơ lên một tờ giấy có biểu ngữ kêu "Dân cần Biển Xanh" gây sự chú ý. Ngay lập tức đám đông được tập hợp nhanh chóng, ai cũng cầm một tờ giấy có ghi biểu ngữ kêu gọi bảo vệ môi trường. Ban đầu vài chục, chỉ sau khoảng 15 phút đám đông đã lên tới hàng trăm. Lúc này đám áo xanh đô thị đã dồn về vây chặt đám đông cả phía trước lẫn phía sau, xe cảnh sát hú còi, loa ohát thanh với công suất lớn được phát từ hai chiếc xe cảnh sát ra rả kêu "đồng bào giải tán, không tụ tập đông người gây mất trật tự, cản trở giao thông" trong khi đoàn tuần hành rất ôn hòa, trật tự chỉ đứng trong công viên. Một cô áo vàng quay xuống nhắc mọi người không giẫm lên cỏ, đừng xả rác. Người mỗi lúc thêm đông nhưng rất nhiều trong số đó ban đầu chỉ đứng qua sát. Phía bên kia đường Lê Duẩn cũng khá đông người đứng ngó sang, vài người định băng qua đường lập tức bị lực lượng áo xanh nhăn cản. Phía bên này mọi người dồng thanh hô khẩu hiệu về môi trường, không có bất cứ khẩu hiệu "phản động" nào chống đối chính quyền nhà nước hay đảng cộng sản.

Đoàn người biểu tình ôn hòa bị bao vây bởi một lực lượng áo xanh hùng hậu lớp lớp cả phía trước, phía sau nên không di chuyển được. Các "áo xanh" làm nhiệm vụ mặt hằm hằm, vô tư giẫm lên cỏ. Tiếng hô khẩu hiệu phản đối Formosa, đòi biển sạch... vẫn vang lên. Nhiều người trong nhóm đứng quan sát nhập vào đám những người biểu tình ôn hòa.
9h15.
Đoàn tuần hành ôn hòa đổi hướng, thay vì đi về phía trước là đường Lê Duẩn, mọi người quay về phía sau hướng về Nhà thờ Đức Bà trong trật tự, vừa đi vừa giơ cao biểu ngữ, vừa hô vang khẩu hiệu về môi trường.
Trong lúc mọi người đi trên lối dành cho người đi bộ thì lực lượng áo xanh xếp lớp giẫm lên cỏ đi sát hai bên. Khi đoàn tuần hành ôn hòa băng qua đường để sang vỉa hè phía trường tiểu học Hòa Bình thì bắt đầu bị lực lượng áo xanh xô đẩy. Mọi người vẫn tiếp tục tiến lên ôn hòa, vừa giương cao biểu ngữ, vừa hô khẩu hiệu về môi trường. Một bạn nữ trẻ, chắc là sinh viên, tay cầm một nắm ruy băng màu xanh biển, cột từng sợi vào cổ tay mọi người nếu ai đưa tay ra.
Ngang qua hoa viên Nữ Vương Hòa Bình, đoàn tuần hành ôn hòa băng qua đường, lập tức bị lực lượng an ninh và áo xanh cắt làm đôi. Đoàn đi trước vẫn tiến lên về phía bên tòa nhà bưu điện. Tôi cùng đoàn người còn lại bị chặn cứng trên vỉa hè, ngay trước cổng trường tiểu học Hòa Bình. Phía bên phải là một xe cảnh sát, bên trái là dày đặc áo xanh, dưới lòng đường phía trước là an ninh mặc thường phục đứng lẫn áo xanh, khoảng 4 hay 5 chiếc xe bus nối đuôi nhau đậu đằng sau nên khôngcòn nhìn thấy đoàn tuần hành phía trước. Lúc đó khoảng gần 10h sáng.
Bắt đầu có bắt bớ.
Trong lúc mọi người bị dồn lại, đám an ninh mặc thường phục trà trộn vào đoàn tuần hành quan sát, tìm cách đẩy những người hăng hái hô khai63 hiệu lên trên rồi bất chợt lôi họ ra khỏi hàng ngũ, ngay lập tức 5, 6 áo xanh xúm lại giằng co, và ra tay đánh người đó không thương tiếc, vừa đánh, vừa lôi về phía xe bus đậu sẵn rồi đẩy họ lên trong lúc đám áo xanh còn lại ngăn cản đám đông lao ra đòi người. Mỗi lần như vậy, dùi cui của đám áo xanh lại được dịp giơ lên. Để không xảy ra xô xát biến thành bạo lực, mọi người lại cùng tọa kháng ôn hòa theo lời kêu gọi của một chú tóc bạc. Sau này, tôi thấy chú bị an ninh lôi ra khỏi đám đông, bị đánh rất dã man.
Trong lúc xô xát giằng lại người, vài người trong đoàn tuần hành ôn hòa bị xịt hơi cay vào mắt, có một nhân viên áo xanh cũng bị, mọi người dùng những chai nước đổ lên mắt sơ cứu không phân biệt là người phía bên nào. Đến tối coi lại trên mạng, vài dư luận viên đăng hình nhân viên áo xanh nọ lên mạng, vu khống người biểu tình dùng bình hơi cay xịt vào lực lượng an ninh.
Vô tình chiếc xe cảnh sát đậu trên vỉa hè lại tiếp tục cắt đoàn người thành 2 phần, an ninh "tỉa" từng người xong, tiếp tục áp sát dồn 2 nhóm vào sát tường. Mọi người vẫn kiên cường giương cao biểu ngữ, hô khẩu hiệu về môi trường. Rất nhiều người bị lôi ra khỏi đám đông đang bị cô lập hướng về phía xe bus, vừa lôi vừa bị đánh túi bụi. Cách nào đó, an ninh nhắm được những người là linh hồn của đoàn tuần hành, dồn tách, bao vây họ lại. Họ bị kẹt cứng bởi đằng sau là tường của trường tiểu học Hòa Bình, xung quanh là hàng chục nhâm viên áo xanh. Họ bị lôi ra từng người một cho đến khi tất cả bị đẩy lên xe bus. Tôi và khoảng 5, 6 người khác đứng ngay sau chiếc xe cảnh sát, không di chuyển được bởi bị "bỏ quên" giữa hai nhóm đang bị bao vây. Khi tôi giơ điện thoại lên quay phim, lập tức bị một tên an ninh thấp lùn, mặc áo sơ mi sáng màu không bỏ trong quần đứng lẫn trong nhóm gạt mạnh quát "không được chụp ảnh", rồi chỉ mặt bảo "mày liệu hồn". Ngay sau đó, hai cô trong số những người đứng cùng tôi mở đường chen ra khỏi chỗ đó, tất cả mọi người đều thoát ra ngoài bởi đám áo xanh đang tập trung vào 2 nhóm người bị dồn ép kia.
Khi thoát ra ngoài, chúng tôi cũng vẫn bị vây xung quanh bởi rào chắn đã được dựng lên bít hầu hết các ngả. Đoàn tuần hành ôn hòa bị tan tác, một phần vì bị cô lập, xé lẻ, phần vì những người là linh hồn của đoàn đã bị bắt lên xe bus đưa đi. Khi những chiếc xe bus đã đầy người chạy ngang qua, dân chúng vẫy tay reo hò, anh chị em trên xe cũng tươi cười vẫy tay như lời chào tạm biệt. Tiếng reo hò của mọi người át cả tiếng loa phóng thanh liên tục ra rả phát ra của lực lượng công an.
Khoảng 12h thì đoàn tuần hành bị cắt lại tại quảng trường Dân Chủ bị tan tác bởi đàn áp bắt bớ.
Một lần nữa tôi khẳng định cuộc tuần hành sáng 8.5 tại Saigon hoàn toàn không có bạo động từ phía người biểu tình, mỗi lần phản đối bạo lực từ phía lực lượng an ninh, mọi người đều tọa kháng ôn hòa. Cũng không có dù chỉ một khẩu hiệu, biểu ngữ chống nhà nước hay đảng cộng sản, tất cả các biểu ngữ, khẩu hiệu đều mang thông diệp bảo vệ môi trường, bảo vệ biển và phản đối Formosa hủy hoại môi trường. Cũng không có cảnh người biểu tình cản trở giao thông bởi mọi người di chuyển ôn hòa trên vỉa hè. Nếu lên án bạo lực, giẫm lên cỏ hay chạy loạn xạ ngược xuôi trên đường phố, gây ồn ào bằng loa phóng thanh, dựng rào chắn kim loại ngăn cản giao thông thì lỗi hoàn toàn thuộc về cảnh sát giao thông, an ninh và những lực lượng mặc áo xanh trật tự đô thị.
Cuộc tuần hành tuần ôn hòa vì môi trường lần này bị phá sớm, nhưng nó không phải là thất bại, mà là một thành công tiếp theo của cuộc tuần hành ngày 1.5 vừa rồi, là tiếng nói của người dân yêu nước Saigon cùng với các cuộc tuần hành ôn hòa ở Hanoi, Nha Trang và trên khắp cả nước. Và cho dù bị đàn áp, bắt bớ, cho dù biết sẽ bị đánh đập đến đổ máu thì nhiều người vẫn không sợ, vẫn tham gia và quan trọng hơn là họ có kinh nghiệm trong việc tọa kháng ôn hòa mỗi khi bị đàn áp. Những người dám đứng lên bày tỏ chính kiến của mình và của mấy chục triệu dân Việt nam dù có thể bị đánh đập, bắt bớ, tù đầy... Họ đang vì một nước Việt nam mới không còn xa!

Lưu trữ

Tự điển



Tự điển Việt Nam
đã được bổ sung những ý nghĩa "chính thức"