Richard Baker và Nick McKenzie
Richard Baker và Nick McKenzie là hai nhà báo của tờ The Age, phát hành ở Melbourne-Úc, đã theo sát vụ hối lộ bê bối này của hai công ty chuyên về thiết kế và in ấn tiền polymer cùa Ngân Hàng Dự trữ Úc khi họ ra nước ngoài tìm thêm thị trường. Hai nhà báo này đã và đang theo dõi vụ này từ đầu cho đến nay. Cảnh sát Liên Bang Úc đang chuẩn bị đưa các bị cáo ra hầu tòa. Tuy nhiên bài báo này nói riêng về vụ làm ăn bê bối với VN thông qua Đại tá Lương Ngọc Anh. Vụ án về giao dịch hối lộ ở VN khó mà làm rõ được vì nhiều lý do. Xin tạm dịch và mời bạn đọc Dân Luận xem và suy ngẫm vì sao?
Ngày 4 tháng 7 năm 2011
Đại tá tình báo Lương Ngọc Anh
Các quan chức thương mại ÚC đã gặp hoặc nói chuyện với đại tá của một cơ quan gián điệp Việt Nam 18 lần trước khi đề bạt cho một công ty in tiền của RBA (Ngân hàng dự trữ tiền tệ Úc) rằng công ty nên thuê anh ta như một tác nhân trong một thỏa thuận mà hiện nay có thể sẽ dẫn đến thêm nhiều cáo buộc tham nhũng hơn nữa trong cuộc điều tra hối lộ lớn nhất nước Úc.
Báo The Age cũng có thể tiết lộ rằng cảnh sát liên bang Úc đã điều tra một ủy viên của Austrade, người này vẫn còn đang phục vụ ở châu Á, sau khi phát hiện tài liệu về vai trò của Austrade trong việc hỗ trợ cho công ty Securency International (công ty thiết kế tiền giấy quốc tế) cung cấp chi phí du hành hải ngoại cho các quan chức Việt Nam.
Sự tiết lộ về vai trò mật thiết của Austrade trong những vụ giao dịch bị cáo buộc tham nhũng ở Việt Nam của Securency xảy ra chỉ vài giờ sau khi cảnh sát Đức tóm bắt được một cựu giám đốc cao cấp điều hành thương mại của công ty In Tiền của Úc (Note Printing Australia - NPA), một công ty in tiền thứ 2 của Ngân hàng dự trữ Úc (Reserve Bank of Australia - RBA) bị cáo buộc hối lộ quan chức nước ngoài.
Việc bắt giữ ngoạn mục hồi cuối tuần của ông Christian Boilott vì bị cáo buộc có vai trò trong một âm mưu hối lộ quan chức nước ngoài trong khi làm việc cho NPA đã xảy ra trước khi chiếc thuyền buồm của ông bắt đầu khởi hành trong một cuộc đua thuyền ở Boltenhagen, Đức quốc.
Ông Boilott, người mà các nhà chức trách Úc sẽ tìm cách dẫn độ về Úc, là người đàn ông thứ chín trên thế giới bị cáo buộc cho một vai trò trong vụ bê bối hối lộ của các công ty in tiền, với sáu người khác ở tiểu bang Victoria và hai người Malaysia bị bắt hôm thứ Sáu vừa qua.
Mặc dầu cũng bị nghi ngờ đóng vai trò quan trọng trong âm mưu hối lộ bị cáo buộc khởi sự bởi các công ty Securency và NPA của RBA, ông đại tá Việt Nam vẫn chưa được các chức trách của Việt Nam điều tra. Việt Nam cho đến nay vẫn từ chối hỗ trợ Úc trong cuộc điều tra toàn cầu này.
Cá nhân các cựu quan chức ngoại giao và thương mại Úc đã khẳng định rằng môi giới của Securency là ông Lương Ngọc Anh, một đại tá của cơ quan tình báo Việt Nam, Bộ Công an, và là người được Đại sứ quán Australia tại Hà Nội biết đến khi Austrade đề nghị Securency chỉ định ông và công ty của ông, CFTD, làm mối giới vào năm 2002.
Tài liệu do Austrade và Bộ Ngoại giao được đưa cho Thượng Nghị sĩ của Đảng Tự do ông Russell Trood cho thấy rằng các quan chức Australia tại Hà Nội đã gặp hoặc nói chuyện với ông Lương Ngọc Anh 18 lần từ năm 1999 đến năm 2001.
Đây là điều bất hợp pháp cho một công ty Úc thuê một quan chức nước ngoài làm môi giới có thù lao, và việc bổ nhiệm ông Lương Ngọc Anh bị nghi là đã khởi đầu một trong những thỏa thuận hối lộ trả tiền cao nhất mà Securency thiết lập trên toàn cầu, vị đại tá này được trả lên đến $20 triệu, hầu hết số tiền này bị nghi ngờ là tiền hối lộ.
Để đổi lại, ông Lương Ngọc Anh đã giúp Securency thắng một hợp đồng lớn để chuyển đổi tiền giấy của Việt Nam sang tiền nhựa.
Nhân viên đại sứ quán Úc tại Hà Nội vẫn tiếp tục có những giao dịch mật thiết, bao gồm cả những bữa ăn tối thân mật, với Đại Tá Lương Ngọc Anh ngay cả sau khi một ủy viên của Austrade chính thức cảnh báo Canberra và RBA trong năm 2007 và 2008 rằng ông Lương Ngọc Anh là một cán bộ sĩ quan cấp cao của Bộ Công an. Bộ này là bộ an ninh quốc nội và cơ quan phản gián của Việt Nam.
Thông tin này cũng đã được cho hội đồng quản trị của Securency biết vào thời điểm đó. Ban quản trị này đã không yêu cầu ban quản lý Securency kết thúc sự sắp xếp giao dịch của Securency với Đại Tá Lương Ngọc Anh.
Vị ủy viên của Austrade này, hiện thời bị Cảnh sát Liên Bang Úc điều tra về các giao dịch ở Việt Nam của Securency, được cho là đã giúp sắp xếp thị thực hộ chiếu cho các quan chức Việt Nam để nhập cảnh Hoa Kỳ cho một kỳ nghỉ du lịch ngắn hạn của họ do Securency tài trợ.
Quan chức Austrade này chưa bị buộc tội. Các quan chức khác của Austrade cũng đã khai báo cho Cảnh sát Liên Bang Úc.
Sự tiết lộ về sự liên hệ mật thiết của Austrade với những vụ giao dịch ở Việt Nam của Securency có khả năng làm tăng thêm áp lực lên chính phủ Gillard để tuân theo lời kêu gọi của Chủ Tịch đảng Xanh ông Bob Brown để mở một cuộc điều tra của quốc hội về các vai trò của cơ quan thương mại và RBA trong vụ hối lộ bê bối này.
Một quan chức cấp cao của chính phủ liên bang đã nói với The Age rằng nếu cuộc điều tra được tổ chức về mối quan hệ của Austrade với Securency và NPA “nó sẽ cho thấy rằng chính phủ Úc đã cho phép và tiến hành tham nhũng.”
Một giám đốc cao cấp của Austrade đã nói riêng với The Age rằng “trong trường hợp của Securency ... không có nghi ngờ gì về sự đồng lõa của Austrade là một cơ quan không những chỉ giới thiệu Securency cho CFTD mà còn cố vấn cách để giao dịch với họ”.
RBA sở hữu một nửa Securency và toàn phần công ty NPA. Trong thời gian bị cáo buộc hối lộ, cả hai công ty nằm dưới sự lãnh đạo của cựu phó thống đốc RBA ông Graeme Thompson và các quan chức cao cấp khác của RBA làm giám đốc.
Tại Việt Nam, Securency đã bị buộc tội hối lộ cựu thống đốc ngân hàng trung ương Việt Nam, ông Lê Đức Thúy bằng cách cung cấp học bổng cho con trai ông theo học tại một trường đại học danh tiếng ở Anh quốc. Ông Thúy hiện vẫn là một cán bộ cao cấp trong chính phủ Việt Nam và là chủ tịch Ủy ban Giám sát tài chính Quốc gia.
Đại Tá Lương Ngọc Anh được cho là đã sử dụng một số tiền hoa hồng mà Securency trả cho ông và công ty CFTD của ông để tài trợ chi phí giáo dục cho con trai ông Thúy. Được biết tội hối lộ ở Việt Nam mang án tử hình.
Austrade đã cho quan hệ đối tác giữa Securency và công ty CFTD của Đại Tá Lương Ngọc Anh là thành công đến nỗi đã trao cho họ giải thưởng xuất khẩu đặc biệt trong năm 2004.
Trong tháng 11 năm 1999, Đại Tá Lương Ngọc Anh đã được mời đến Úc như là một thành phần của một hội thảo Austrade về thị trường Việt Nam. Trong tháng 8 năm 2008, ông là một thành phần của Ủy Ban Hợp Tác Kinh tế và Giao thương Úc-Việt Nam – hàng tháng sau khi ủy viên của Austrade tại Việt Nam cảnh báo về mối liên kết của ông Lương Ngọc Anh với Bộ Công an. Đại Tá Lương Ngọc Anh cũng đã tham dự một vài bữa ăn trưa và ăn tối được tổ chức bởi Đại sứ quán Úc.
Ông Lương Ngọc Anh đã hai lần gặp các quan chức đại sứ quán Úc trong những tháng sau khi The Age đã tiết lộ việc hối lộ của Securency và phát hiện ông là một môi giới vào tháng 5 năm 2009.
The Age trước đây đã có bản tin về các tài liệu nội bộ của Austrade từ năm 1998 tiết lộ rằng Đại Tá Lương Ngọc Anh được biết là có “những quan hệ gia đình với các quan chức bộ ngành quan trọng khác nhau của chính phủ Việt Nam”. Các tài liệu này cũng cho biết chi tiết làm thế nào mà ông Lương Ngọc Anh có cha là người có nhiều “kết nối tốt” và "cha vợ là Bộ trưởng Bộ Nội Vụ”.
Trong một cuộc phỏng vấn với một nhà báo Việt Nam trong năm 2007, các giám đốc điều hành Securency cho biết các dịch vụ cung cấp bởi Đại Tá Lương Ngọc Anh và công ty của ông chủ yếu liên quan đến việc dịch thuật, tổ chức các cuộc họp và đón rước người từ sân bay.
Cuộc điều tra của Cảnh Sát Liên Bang Úc đối với công ty Securency và NPA vẫn đang diễn ra và dự kiến là sẽ có thêm nhiều cáo trạng khác đối với các cựu giám đốc khác.
Văn phòng điều tra Gian Lận Nghiêm Trọng của Anh (Serious Fraud Office) đang điều tra những hợp đồng của Securency ở Nigeria, trong đó liên quan đến gần $20 triệu tiền hoa hồng thanh toán cho một mạng lưới các môi giới và các tài khoản ngân hàng nước ngoài.
Austrade từ chối bình luận, viện cớ cuộc điều tra của cảnh sát đang tiến hành.
