Cụ Bá khôn hơn Bác

Bác và tướng Thanh trước khi bị nhồi máu tim

Đầu tắt mặt tối quanh năm quen rồi, nay được nghỉ Tết vài ngày thư thái đến bâng khuâng. Đã chiều mồng Một mà chẳng ma nào rủ, nhậu một mình thì uống không dzô. Thôi thì đi tìm thú vui qua trang sách. Đèn Cù, nghe thiên hạ đồn hay lắm, nhưng chưa mua được, đành đọc lại Bên Thắng Cuộc. Huy Đức kể chuyện Đỗ Mười, tôi cười ngất ngưởng.

Cách nay một phần tư thế kỷ, Đỗ Mười lúc đó chưa lên hàng Bồ Tát. Ông đang giữ chức loàng xoàng ở hàng thủ tướng. Ông thường từ chối dùng hàng tư bản. Điển hình là ông chỉ thích đi xe hơi hiệu Lada, sản xuất tại Liên Xô, an toàn, an ninh, an tâm, lại được tiếng là giản dị, tiết kiệm.

Khổ nỗi, Lada thì vừa dằn vừa nóng, uống xăng còn hơn cả dân nghiền Hà thành uống beer hơi. Đi đường xa, có khi nằm vài tiếng ngoài đường chờ sửa. Hàng trợ lý cho thủ tướng phiền lòng lắm, nhưng chưa biết làm sao.

Một lần Đỗ Mười đi kinh lý Nghệ An. Từ Hà Nội vào Vinh khoảng 300 Km. Đường miền Bắc thời đó không phải chỉ có ổ gà, mà có cả ổ voi, ổ cọp. Người ta nghĩ ra một kế: Ngay trước khi khởi hành, báo cho Đỗ Mười biết. Chiếc Lada riêng của ông đang phải sửa gấp, tạm dùng chiếc Nissan thay thế.

Đến Vinh ông bước ra khỏi xe, bẻ tay, vươn vai, ưỡn ngực, dáng điệu thoải mái, khoan khoái lắm. Trợ lý chớp ngay thời cơ: Thưa anh, sức khỏe của anh là tài sản quốc gia. Từ nay, anh phải dùng chiếc xe này.

Cũng từ bữa đó, hình như Đỗ Mười trở nên thân thiện hơn với hàng hóa và cả các thể chế tư bản.

Bữa qua mới hay tin cụ Bá Thanh đang chữa bệnh tại hang ổ của bọn trùm tư bản, phản động Mỹ mà suốt cả đời của nhiều thế hệ các cụ căm thù, đánh phá. Câu chuyện gợi tôi nhớ tới căn bệnh và cái chết của hai nhân vật lừng danh: Đại tướng Nguyễn Chí Thanh và Chủ tịch Hồ Chí Minh.

Tướng Thanh bị nhồi máu cơ tim. Ông được tập thể giáo sư bác sỹ đầu ngành của miền Bắc XHCN tận tình cứu chữa, được Đảng và Nhà nước ta tận tình chăm sóc, nhưng bạo bệnh, qua đời tháng 6 năm 1967, tại Bệnh viên Trung ương Quân đội 108, Hà Nội.

Bác cũng lên cơn nhổi máu cơ tim từ đầu năm 1969, nên đi điều trị tại những trung tâm y khoa hiện đại nhất của Liên Xô và Trung Quốc XHCN thời đó. Khi các giáo sư bác sỹ đầu ngành của Liên Xô và Trung Quốc bó tay, Bác về lại Hà Nội viết di chúc, lo hậu sự. Cả Liên Xô và Trung Quốc cử đoàn cán bộ y tế túc trực bên Bác cho đến tận khi Bác tắt thở lúc 9 giờ 45 phút sáng ngày 2 tháng 9 năm 1969.

Đoàn giáo sư bác sỹ Liên Xô chẩn đoán: Bác chết vì nhồi máu cơ tim do tắc động mạch vành. Đoàn Trung Quốc cao tay hơn chẩn đoán xác định: Bác chết vì nhồi máu cơ tim do tắc động mạnh vành phải, nhánh liên thất sau.

Nhưng thưa bạn đọc! Thủ thuật thông động mạch vành, và phẫu thuật nối động mạch vành tim của Mỹ đã hoàn thiện từ đầu năm 1960.

Giá mà Bác và tướng Thanh đừng đánh Mỹ, thì khi Bác và tướng Thanh lên cơn đau thắt ngực, một chuyến bay từ Hà Nội đến Seattle, nơi cụ Bá đang nằm, là động mạch vành của Bác, của tướng Thanh được thông lại hoặc nối lại bằng phẫu thuật một cách chu toàn.

Nếu sức khỏe của Đỗ Mười là tài sản quốc gia, thì sức khỏe của tướng Thanh và Bác phải là quốc bảo. Sức khỏe của cụ Bá không đến nỗi thiên liêng thần thánh đến như vậy, nhưng nó rất quan trọng cho cụ và gia đình.

Cụ Bá là kẻ khôn ngoan. Cụ không theo Bác qua Trung Quốc hay Nga. Cụ không tin vào đỉnh cao trí tuệ của CNXH. Cụ tìm đến đỉnh cao trí tuệ y khoa của nhân loại để chữa bệnh. Lỡ mệnh hệ gì mà cụ không qua khỏi, hẳn cụ cùng gia quyến cũng yên lòng.

Cho đến giờ tôi vẫn tin nếu Bác và tướng Thanh không căm thù Mỹ đến tận xương tủy, thì cả hai sẽ được mời qua Mỹ chữa bệnh. Nhất định tướng Thanh không thể chết ở tuổi 53, và Bác cũng sống thêm một vài thập kỷ nữa.

Bác tìm đường đi cho cả dân tộc, nhưng Bác lại không thể tìm đúng thầy đúng thuốc cho riêng bản thân mình. Suy cho cùng, cụ Bá khôn hơn Bác.

Đầu năm, ăn cơm mới mà nói chuyện cũ, bình loạn vài câu, xin bạn đọc thứ lỗi.

© Trần Hồng Tâm
© Đàn Chim Việt