Paulo Thành Nguyễn
Nhiều người gặp Thành nói rằng họ rất quý những người dám lên tiếng
và công khai vận động cho nhân quyền, cho tự do như Thành. Họ cũng rất
muốn làm như vậy nhưng còn sợ điều này, ngại điều kia, ngay cả việc gặp
mặt cafe với Thành hoặc những anh em đấu tranh khác cũng khiến họ phải
cân nhắc nhiều.
Thực ra cách đây ba năm Thành cũng như vậy, sợ hãi đủ mọi thứ, nhưng
sau cái lần biểu tình chống TQ năm 2011 bị an ninh "để mắt" đến nên mới
thay đổi như ngày hôm nay. Thành xin chia sẻ cho những ai quan tâm,
những ai đang muốn bước qua cái lằn ranh của sự sợ hãi để có thể cảm
nhận được sự tự do, chí ít là trong tư tưởng không còn "tự mình kiểm
duyệt" . Thành cũng biết có một số người đã can đảm bước qua, nhưng
không lường trước được những áp lực phải đối diện sau đó nên đành phải
bước lùi và sống cam chịu. Theo kinh nghiệm vài năm sống với các chiêu
trò của an ninh, Thành chia sẻ với mọi người những mức giá như sau:
Mức 1 - Rung cây dọa khỉ: Khi bạn bắt đầu thể hiện
chính kiến bằng cách viết những câu ngắn trên FB, bài viết trên blog
hoặc dẫn link cái bài viết ngoài lề thì sau đó thời gian có thể bạn sẽ
nhận những tin nhắn hù dọa. Ở mức nhẹ thì nhận những câu ngu ngu của đám
dư luận viên, mức nặng hơn một tí thì từ an ninh, họ có thể đưa kèm vào
nội dung tin nhắn những thông tin đời tư của bạn như gia đình, vợ con,
công việc với mục đích cho bạn biết là họ nắm rõ bạn và hăm dọa nếu bạn
tiếp tục sẽ bị a-b-c.
Mức 2 - Méc phụ huynh: Nếu bạn vượt qua được mức 1
thì sẽ đến mức này. An ninh sẽ liên hệ về địa phương, nơi thường trú và
tạm trú của bạn để cảnh sát khu vực, tổ dân phố "méc" với ba mẹ, anh chị
em, người thân của bạn rằng bạn đang bị "thế lực thù địch" lợi dụng,
nặng hơn thì họ sẽ tuyên truyền xung quanh rằng bạn là "phản động", nhận
tiền nước ngoài để chống phá nhà nước. Lúc này áp lực từ gia đình và
những người xung quanh đối với bạn sẽ rất lớn. Nếu ba mẹ, vợ con bạn đủ
tỉnh táo thì sẽ vượt qua mức này rất nhanh mà còn tăng thêm động lực,
còn nếu sợ thì mọi áp lực sẽ đổ dồn lên bạn.
Mức 3 - Hẹn hò: An ninh sẽ thông qua cảnh sát địa
phương kiếm một cái cớ để mời bạn lên làm việc mà nội dung hoàn toàn
khác xa với nội dung giấy mời. Bạn có thể "làm dáng làm duyên" từ chối
họ vài lần nhưng cuộc hẹn này trước sau gì cũng phải gặp nên tốt nhất
khi cảm thấy đủ tự tin thì nên gặp sớm cho khỏe. Trong buổi gặp này sẽ
có trên hai người "vừa đánh vừa xoa", vừa hù dọa vừa khuyên nhủ. Trong
số an ninh đó sẽ có người thì tỏ vẻ rất lịch sự hiền lành, còn người thì
thô lỗ và hung hăng. Trong tiếng lóng an ninh thường nói chuyện với
nhau về đối tượng làm việc là thử xem đây là "gà hay xương". Nếu bạn tỏ
ra là "gà" thì an ninh hung hăn sẽ hăm "trụng nước sôi" bạn, còn nếu là
"xương" thì an ninh hiền lành sẽ lườn lườn để móc ra.
Mức 4 - Bóp bao tử: Đến mức này thì an ninh sẽ dùng
việc làm ăn hoặc việc học để làm áp lực. Họ sẽ đến trường/ công ty bạn
đang làm việc để sách nhiễu, cô lập bạn với những người xung quanh. Nếu
bạn không dừng lại có thể họ sẽ gây áp lực để đuổi việc hoặc đuổi học
bạn, để bạn không thể suy nghĩ gì khác ngoài kiếm đường để ổn định cuộc
sống mưu sinh. Nên nếu bạn quyết định đi đến mức này thì phải chuẩn bị
về khả năng công việc và tự do tài chính.
Mức 5 - Đeo bám: Tổ trinh sát an ninh quận / TP /
tỉnh sẽ đeo bám bạn để gây áp lực tinh thần, có thể họ hù tông xe hoặc
chửi đổng, nhưng lúc này bạn cần phải bình tĩnh, vì đó chỉ là những
người thừa hành. Bạn phải tập thông cảm vì họ ăn lương để làm điều đó,
phải xem họ cũng là nạn nhân của chế độ này giống như mình. Vào những
ngày có sự kiện căng thẳng như biểu tình chống TQ hay phiên tòa xử người
bất đồng nào đó thì có thể họ sẽ dùng bạo lực cưỡng chế bạn ở nhà. Lúc
này bạn sẽ nhìn rõ luật pháp ở đất nước này không có giá trì gì khi lực
lượng cầm quyền muốn dùng theo ý họ.
Tất cả những mức trên chỉ là những mức cơ bản theo kinh nghiệm và
quan sát của Thành, khi bạn vượt qua những mức đó thì bạn trở thành con
người tự do, tự do về mặt tư tưởng. Bạn sẽ không còn sống trong sự sợ
hãi "tự kiểm duyệt" mình nữa, thay vào đó thì suy nghĩ và góc nhìn của
bạn sẽ thông thoáng và phong phú hơn. Và lúc này, bạn có thể tùy chọn
cho mình một vị thế, một thái độ, một lằn ranh để đối mặt và đấu tranh
cho những điều bạn muốn. Những mức giá tiếp theo sẽ do chính bạn quyết
định.
Thành nghĩ cuộc đời là một hành trình, tất cả những điều mà mỗi người
trải qua đều có những giá trị rất riêng của nó. Nếu bạn thích những
điều này thì hãy mạnh dạn sống với nó và cho nó. Cũng giống như việc bạn
thích leo núi, thích thám hiểm nhưng bạn lo sợ những rủi ro trên đường
nên chỉ ở nhà xem phim hoặc hỏi thăm những người đã đi qua xem cảm giác
nó thế nào. Nhưng chắc chắc một điều là dù có bất cứ câu trả lời nào hay
cũng không thể thỏa mãn được sự khát khao tự do trong bạn. Chúa Jesus
có một câu nói nổi tiếng được nhiều người ngoại đạo biết đến là câu "Sự
thật sẽ giải phóng anh em". Sự thật là những gì bạn thấy, bạn đối diện,
bạn trải nghiệm, rồi bạn sẽ được giải phóng khỏi sự sợ hãi mơ hồ trước
đó. Và bạn sẽ được Tự Do.
Sài Gòn 30/6/2014