Nguyễn Văn Khải
Trong tuần trước rất nhiều người mang chai nhựa, xô, thùng đến nhà
tôi không chỉ để xin nước phòng, chữa bệnh tay chân miệng, sởi, thủy
đậu, á sừng, hôi mồm, nước ăn chân… mà còn lấy nước để sinh hoạt, ăn
uống- do đường ống dẫn nước sông Đà cho bẩy mươi nghìn nghìn hộ dân vừa
vỡ lần thứ tám, vừa được vá thì lại vỡ ở đoạn khác- lần thứ chín. Khi
xây dựng nhà, tôi đã xây hai bể nước ngầm có thể tích rất lớn để làm mát
nhà vào mùa hè và ấm nhà vào mùa đông, đồng thời dự trữ nước nếu bị mất
nước dài ngày. Đầu xuân năm 2013 hệ thống cấp nước tư nhân cho một số
gia đình ở trong hẻm 175/5/167/165 phố Định Công phải thay bằng nước
sông Đà của một công ty nhà nước. Việc thay thế này khiến mọi gia đình
phải dung thêm máy bơm, tiền điện tăng mỗi tháng rất đáng kể và chín lần
chịu khổ vì thiếu nước không báo trước ít nhất là một ngày. Riêng hai
lần cuối thời gian mất nước quá dài, các thùng chứa đều cạn kiệt nên mọi
người phải đến xin nước của nhà tôi, nhất là các hộ có các cháu từ xa
về thi đại học, cao đẳng có người nhà đi theo.
Theo báo Việt Q:
Cục Giám định Nhà nước về chất lượng các công trình xây dựng cho
rằng, nguyên nhân liên tục có các sự cố liên quan đến đường ống dẫn nước
Sông Đà về Hà Nội xoay quanh chất lượng đường ống không đồng đều, qua
việc lấy mẫu thí nghiệm cũng như là đánh giá bằng cảm quan cho thấy bám
dính của các lớp cấu tạo ống chưa tốt, về lâu dài dễ gây bong rộp, tách
lớp ống, đây là nguyên nhân sâu xa về mặt chất lượng đường ống.
Nguyên nhân thứ hai là trong quá trình vận chuyển, thi công, lắp đặt
đã gây ra một số tác động bất lợi tới đường ống, làm giảm khả năng bám
dính giữa các lớp vật liệu cấu tạo ống, lâu dài ảnh hưởng đến khả năng
chịu lực của ống trong khai thác sử dụng (ví dụ ống bị xô lệch trong
quá trình lắp đặt; gia tăng tải trọng tác động lên ống do thiếu một số
tấm bê tông dàn tải tại hầm chui dân sinh; một số dị vật lẫn trong lớp
cát đệm xung quanh ống có thể tác động bất lợi vào thành ống)...
Còn theo báo Đất Việt:
Chiều 15/7, tại cuộc họp giao ban báo chí do Thành ủy Hà Nội tổ
chức, nói về việc đường ống nước sông Đà liên tục bị vỡ, ông Vũ Quý Hà,
Tổng giám đốc Vinaconex
"Máy móc là của Trung Quốc nhưng chúng tôi quản lý theo tiêu chuẩn của Mỹ",
ông Hà nói. Theo đó, chất lượng ống chưa đồng đều. Quá trình vận
chuyển, lắp đặt cũng gây tác động bất lợi tới khả năng chịu lực, ảnh
hưởng đến chất lượng ống.
Ngoài ra, việc thi công xây dựng, vận hành Đại lộ Thăng Long cũng
tác động lên chất lượng ống; vật liệu composite cốt sợi thủy tinh có thể
bị suy giảm một số chỉ tiêu cơ lý theo thời gian.
Trước hết chúng ta cần phải thấy rằng việc sử dụng máy móc Trung
Quốc hay của Ba Lan, của Đức… để sản xuất ra sản phẩm được quản lý theo
tiêu chuẩn của Mỹ thì chẳng có gì là mâu thuẫn cả. Ngày 2/8/2003 vào hồi
10h48’ Ths. Lưu Nguyễn Trà Giang mới 24 tuôỉ đã phát biểu trực tiếp
trên đài truyền hình Tp. Hồ Chí Minh: "Chúng tôi đã mua công nghệ của
Úc, Ấn Độ để bảo quản bưởi Năm Roi xuất khẩu nhưng không thành công,
không ngờ nhận miễn phí cách bảo quản bưởi bằng nước ozon dương (tức
anolyt) tạo từ máy của Việt Nam sản xuất lại xuất khẩu được ba container
bưởi Năm Roi vào Mỹ”. Tức là bằng máy móc Việt Nam, quy trình công
nghệ của Việt Nam chúng ta có thể tạo ra những sản phẩm đạt tiêu chuẩn
của Mỹ. Cũng hôm đó và nhiều hôm sau anh Tô Văn Hòa thông báo qua nhiều
phương tiện thông tin đại chúng: “Nhờ đọc báo Tiền Phong, anh đã mời được thầy Khải ozon vào Bình Thuận giúp dân đưa thanh long vượt biển sang Hà Lan”.
Vậy đường ống vỡ hẳn rằng không phải vì dùng máy móc Trung Quốc mà
không có sản phẩm đạt tiêu chuẩn của Mỹ. Anh Mai Hữu Vinh- giám đốc công
ty Thành Vinh đã từng nhận năm mươi triệu để làm ống cho một công ty ở
Mai Động. Sau đó cùng họ sang Trung Quốc mua máy móc, vật liệu về để
công ty này làm ống nước, còn công ty khác làm ống máng dẫn rác từ tầng
cao xuống khu để rác. Đã hơn chục năm rồi ống để ngoài trời trải bao mưa
nắng, bề dày vỏ không đồng đều nhưng ống vẫn chẳng bị bong thành nhiều
lớp vì hỗn hợp bị lão hóa hay giãn nở nhiệt ở các vị trí là khác nhau.
Và các ống dẫn nước ở các nơi được lắp do các công ty có anh Vinh làm cố
vấn cũng chưa hề bị vỡ lần nào. Chúng ta có thể thấy nó qua bức ảnh tôi
vừa chụp sáng nay:
Nói ngắn gọn và dân dã thì cái mà đại diện Bộ Xây Dựng cũng như Tổng
Giám đốc Vinaconex nói là “không đồng đều” thì là không đồng đều cái
gì? Ta biết composite tạo nên ống được tạo bởi một số bột vô cơ (gọi là
bột đá), keo và sợi thủy tinh. Trong quá trình làm, người ta phải phết
bột đá và keo lên các tấm lưới thủy tinh. Vậy sự không đồng đều ở đây là
độ dày ở các vị trí khác nhau? Hay là tỷ lệ keo và bột đá ở các vị trí
khác nhau? Hay là lưới thủy tinh đặt không đồng đều? Kỹ thuật cuốn ống
như thế nào? Có gì sai sót? Không thể nói rằng việc kiểm định ở cấp bộ
lại có kết quả quá sơ sài như đại diện Bộ Xây dựng đã công bố. Hơn nữa
Vinaconex nhận máy móc của Trung Quôc về để tạo ra các ống dẫn nước bằng
composite. Quy trình công nghệ này của ai? Vật liệu của ai? Chúng được
bảo quản trước khi đưa vào sản xuất như thế nào? Ai giám sát quá trình
sản xuất? Ai kiểm tra chất lượng và kiểm tra như thế nào? Nhất là công
trình này lại được giải thưởng khoa học công nghệ thì hội đồng xét duyệt
là ai? Tiếc rằng hôm họp báo lại chỉ có các phóng viên và một phía toàn
quân xanh nên tiền thuế của dân lại phải chi ra một nghìn tỷ để làm
đường ống mới.
Bộ Xây dựng phải trả lời từ góc nhìn khoa học đối với chất lượng kém
của ống dẫn nước sông Đà. Chẳng nhẽ người của Bộ Xây dựng, người của
Vinaconex không biết gì về composite mà lại đi nhập máy móc của Trung
Quốc, mua nguyên vật liệu để làm ống dẫn nước sông Đà với lưu lượng rất
lớn cho bẩy mươi nghìn hộ dân. Tôi và rất nhiều người sẽ kiên trì chờ
đợi câu trả lời của Bộ Xây dựng. Từ năm 1995 Viện Khoa học Việt Nam đã
tạo ra nhiều loại sản phẩm composite ứng dụng trong quốc phòng, giao
thông, y tế, biogas, sinh hoạt… Tôi còn giữ ảnh chụp từ năm 1995 có thủ
Thủ tướng Võ Văn Kiệt, Viện sĩ Nguyễn Văn Hiệu, Tiến sĩ Khang và Thiếu
tướng tư lênh trưởng bộ đội biên phòng cầm tấm composite. Hiện nay rất
nhiều vật dụng bằng composite đã được sử dụng kể cả làm vỏ máy bay- mà
tôi đã thử chế tạo từ năm 1996 cho nên không chỉ có quan chức cao cấp có
học vị tiến sĩ, học hàm giáo sư của Bộ xây dựng biết về composite đâu.
Sau khi Bộ Xây dựng trả lời nghiêm túc khoa học, chúng tôi sẽ góp ý
nhiều hơn.
