Money of future (Tiền của maisau)

An Hoàng Trung Tướng

Theo blog An Hoàng Trung Tướng

Tiền của maisau

Photo Unknown. Source Somewhere In The Net

WHAT IS MONEY: TIỀN LÀ GÌ?

Thưa văncông xuchiêng. Dear soutien-amateur fellows.

Trung Tướng nhắc một phần của bài học về tiền trong sách Fast-MBA:

Tiền là gì mời văncông xuchiêng địnhnghĩa.

Tiền có các chứcnăng chính:
(i) đánhgiá,
(ii) lưuthông,
(iii) dựtrữ,
(iv) thanhtoán.

Chứcnăng đánhgiá, aka thước đo giátrị, khỏi cần thảoluận. Một con xe giá 10 triệu Cụ, hay một quả nhà giá 10 triệu Tơn, đó là những đánhgiá, dùng tiền.

Chứcnăng lưuthông, aka phươngtiện lưuthông, là chứcnăng quantrọng nhất của tiền. Các cô đem 20,000 con xe bán lấy tiền, rồi đem tiền mua 1 quả nhà, đó là những lưuthông.

Vì chứcnăng lưuthông là quantrọng cănbản, nên tiền càng lúc càng tậptrung cho chứcnăng này, mà nhạt mẹ các chứcnăng khác.

Chứcnăng dựtrữ, aka phươngtiện cấttrữ, ngược mẹ chứcnăng lưuthông. Tiền không mang ra chợ tiêupha sắmsửa, mà nhét vào tủ, hay chôn gậm giường.

Chứcnăng thanhtoán, aka phươngtiện thanhtoán, là hệquả của chứcnăng lưuthông và chứcnăng đánhgiá. Nhândân trả lương nhau, đóng thuế, vaymướn nợnần, etc, đều bằng tiền, đó là những thanhtoán.

Nếu không có tiền, mọi hoạtđộng kinhtế của các cô ngưngtrệ, aka chết, bởi không tồntại đánhgiá, lưuthông, dựtrữ, thanhtoán. Các cô thành những ông bò. Bò cần cỏ và chuồng. Bò đéo cần tiền.

Photo Unknown. Source Somewhere In The Net

PRIMITIVE DECENTRALIZED MONEY: TIỀN TỰDO NGUYÊNTHỦY

Nguyênthủy, tiền sửdụng tựdo, không qua các trunggian pháthành chảdụ ngânhàng.

Chúng chínhxác là tiền tựdo nguyênthủy, primitive decentralized money.

Nhândân tự thỏathuận với nhau lấy gì làm tiền: vỏ sò, thúng thóc, cục vàng. Tiền càng chuẩn khi chúng càng khó kiếm và càng được đámđông rộngrãi chấpnhận.

Những món sò, thóc, vàng, etc đó, thựcchất là những tàisản các cô kiếm bằng bùhôi laođộng và mánhkhóe doanhthương. Chúng đơnsơ nhưng côngchính, và đặcbiệt vữngbền.

Giátrị của sò, thóc, vàng cóthể giảm hay tăng tùy mứcđộ khanhiếm và thôngdụng, nhưng khôngthể xuống zero. Các cô vác một thúng thóc sang Mexico, nó vẫn là một thúng thóc, không giống tờ 500K polymer Ông Cụ.

Photo Unknown. Source Somewhere In The Net

Photo Unknown. Source Somewhere In The Net

CENTRALIZED MONEY: TIỀN TRUNGƯƠNG TẬPQUYỀN

Thờigian trôi thờigian trôi. Các lãnhchúa thay nhau chiếm quyền điềukhiển nhândân. Họ nhậnthức rằng, tiền tựdo nguyênthủy kìmhãm họ.

Nếu đánh thuế 1 triệu côngdân bằng thóc, lãnhchúa sẽ nhập-kho mỗi năm 1 triệu thúng thóc. Quá nhọcnhằn và thậmchí vôdụng. Thu và giữ thóc đã nhọc 2-3 phần, giàu bằng thóc còn nhọc 10-15 phần.

Đánh thuế bằng vàng không chắc hiệuquả hơn, bởi vàng hữuhạn. Nếu lượng vàng trong nhândân đạt 1 triệu lạng, thì lãnhchúa khôngthể giàu vượt 1 triệu lạng.

Và lãnhchúa sángtạo ra tiền trungương tậpquyền, centralized money.

Là thứ tiền các cô đang tiêu.

Tiền đó do lãnhchúa độcquyền pháthành, qua ngânhàng hay khobạc trungương, in trên mảnh giấy xanh hay đồng xu nhôm trắng, và lưu trong máytính.

Photo Unknown. Source Somewhere In The Net

Khi vuivẻ, lãnhchúa in tiền vừa đủ, tiền của các cô đứng giá, các cô cũng vuivẻ. Khi đấy, tiền mạnhmẽ như vàng.

Lúc chánchường túngkém, lãnhchúa in tiền nhanh như wanking (aka thủzâm), tiền của các cô mất giá, hànlâm gọi là lạmphát (aka pháthành thừa), các cô vỡ mẹ mồm xuchiêng. Lúc đấy, tiền mongmanh hơn khói.

Ngày WW2 chưa chínhthức khaitrương, bên Áo hay Hung có những tỷphú hóa thành hànhkhất chỉ sau 1 đêm, khi tiền họ bị lãnhchúa hạ giá 1 triệu lần. RIP các anh.

Vậy, tiền trungương tậpquyền là quà của lãnhchúa, đéo phải quà của văncông xuchiêng.

Photo Unknown. Source Somewhere In The Net

MODERN DECENTRALIZED MONEY: TIỀN TỰDO HIỆNĐẠI

Thờigian trôi thờigian trôi. Văncông xuchiêng nhậnthức rằng, họ nên quay lại thuở kinhtài nguyênthủy, nơi tiền bùhôi họ không dễ bị cướpđoạt bởi lãnhchúa tay to, không dễ bị quảtang bởi côngan chim bé, không chịu giớihạn của địalý và chínhtrị, không chịu ảnhhưởng của chinhchiến và thiêntai.

Và nhất là, không cần bọn trunggian mặt cặc.

Họ muốn một thứ tiền bềnvững như vàng, nhưng nhẹ hơn, tiện hơn, kín hơn, và không hữuhạn.

Cái gì của thếgian không hữuhạn?

Vậtchất ảo (cyberspace) không hữuhạn.

Và tiền tựdo hiệnđại khaisinh, trong khônggian vậtchất ảo, thứ vậtchất đo bằng bytes và bits.

Tiền tựdo hiệnđại cũng có đúng bốn chứcnăng tiền hoànhảo, nhưng:

(i) không có trunggian pháthành,
(ii) không có ngânhàng điềuphối,
(iii) không dễ kiếm bằng bùhôi,
(iv) nhưng cóthể kiếm bằng bùhôi.

Bốn đặctính trên chính là các đặctính của vàng.

Photo Unknown. Source Somewhere In The Net

BITCOIN, THE MONEY OF FUTURE: BITCOIN TIỀN CỦA MAISAU

Năm 2008, thiêntài ảo Satoshi Nakamoto sángtạo vàng điệntử Bitcoin (BTC), tiênphong tiền tựdo hiệnđại.

Trung Tướng gọi Satoshi là thiêntài ảo, bởi Nakamoto không phải tên anh ấy. Nó là một nickname. Như Trung Tướng, Satoshi vĩđại nhờ thànhtựu nickname. Cóthể, anh ấy chết lâu rồi, và tangma anh ấy không một người thamdự, quantrọng đéo gì.

Satoshi tạo 50 BTC đầutiên, và tung vào thịtrường.

Nguyêntắc kiếm Bitcoin BTC khá giảndị. Các cô thamgia một chợ Bitcoin (kêu là blockchain) trên mạng internet, rồi bật máytính chạy phầnmềm kiếm Bitcoin chuyêndụng do chợ cungcấp hoặc các cô tự setup. Phầnmềm này sẽ âmthầm giải các bàitoán matrận (puzzle) của chợ.

Hànhvi giải matrận kêu là đào mỏ (mining).

Giải xong một matrận, các cô kiếm được 50 BTC.

Máytính đào mỏ chuyêndụng kêu là máy đào (bitcoin miners) hay máy băm (bitcoin hash).

Côngnghệ đào mỏ chuyêndụng gồm hai nhánh: ASIC và GPU.

Photo Unknown. Source Somewhere In The Net

50 BTC trả công cho người giải matrận Bitcoin đầutiên chính là 50 BTC donation của Satoshi năm 2008.

Các bàitoán matrận của các chợ blockchain được sinh tựđộng bởi chính phầnmềm giải chúng. Chúng khó tới nỗi một máytính phổthông phải nhai vài năm mới xong một bài. Người (aka máytính) giải xong một bài sẽ tương ngay bài khác cho nhândân khác cùng đào.

Tiền BTC của các cô không save tại máychủ, không mướn ngânhàng mẹ nào. Chúng nằm luôn trong máytính các cô. Mạng máytính nganghàng (peer-to-peer) của anhem Bitcoin sẽ ghi sốdư tàikhoản (balance) và các giaodịch (transaction) của các cô, tươngtự hệthống Bittorrent. Tintặc hacker không chọc nổi mạng lưới sâu và rộng kinhkhủng này.

Bitcoin trưởngthành mãnhliệt. Nếu năm 2009, một BTC chỉ có giá $0.7, thì nay đã $400. Lãnhchúa Germany đã chínhthức côngnhận Bitcoin. Các đạigia mạng như Baidu, Reddit, Wordpress, etc, đã thành chợ blockchain. Giaodịch của chợ trứdanh Blockchain.info đã lên 30 tỷ Tơn.

Lãnhchúa USA và Japan quantâm Bitcoin cũng.

Và đây là tàikhoản Bitcoin của Trung Tướng:

1Atxzu1c1hRhXp31LBAt6tRSi9uBkwKRSq

Nếu ngại đào mỏ, các cô cóthể mua Bitcoin tại các chợ blockchain hay Bitcoin broker, hoặc làm thuê cho Trung Tướng, đong tiền của maisau.

Photo Unknown. Source Somewhere In The Net

(@2013)

______________________________________________________

Một số comments dưới bài chủ đáng lưu ý của tác giả:

Theo jaothức chuẩn Bitcoin thì:

- Cứ 4 năm độ khó của các bàitoán matrận Bitcoin sẽ tăng gấp đôi, đềfòng các tiếnbộ côngnghệ sẽ đẩy nhanh tốcđộ đào mỏ Bitcoin.

- Số BTC được jớihạn ở mức 21,000,000. Nên không ai cóthể tạo ra quá nhiều khiến Bitcoin mất já.

- Đơnvị BTC nhỏ nhất là 0.00000001. Vậy trên thựctế cóthể luânchuyển 21 ngàn ngàn tỷ BTC. Đây là con số đủ lớn cho tàichính toàncầu trong hàng ngàn năm nữa.

- Bitcoin kếtthúc hoạtđộng năm 2140, nghĩa là gần 130 năm nữa.

- Lúc mới hoạtđộng 2008, 1 BTC được xáclập tỷjá 1 Tơn. Hiệntại nó đã tăng gần 500 lần. Nếu con nầu đầưtư 1,000 Tơn năm 2009 mua Bitcoin, thì năm nay cỏn đã có 500,000 Tơn. Tiền này cóthể mang bán ở các chợ Bitcoin hoặc cho các côngty lớn như Baidu, Wordpress.

- Những người thamja Bitcoin cóthể tự tạo fầnmềm (đào mỏ và jaozịch mua bán BTC) của mình theo đúng jaothức chuẩn, thì các đặctính trên tựđộng được jìnjữ và tuânthủ. Cũng jống như BitTorrent, zùng fầnmềm nào thì cũng chiasẻ file theo cách ychang nhau.

***

Wikileaks đã từ lâu nhận donation của bátánh bằng Bitcoin và cả Litecoin, một loại tiền điệntử tựdo tươngtự Bitcoin.

Đây là 1 tàikhoản Bitcoin của chúng: 135rnKsXJUp8vk5MSk4XAXX8uVmtAAaYDp

Gọi là tàikhoản, zưng zãy số đó thựcchất là một cái khóa côngkhai (Public Key) của zững jaozịch BTC cánhân Wikileaks.

Jaozịch Bitcoin gầnnhư miễnfí hoàntoàn. Các cô chỉ tốn xèng khi muốn đổi BTC thành cash đút vầu túi, zưng fí cũng không quá cao.

Mua bán Bitcoin tại đây. Thằng MtGox này khá uytín:

https://www.mtgox.com/

Tỷjá hiệntại 450 Tơn.

Các đạilý muabán Bitcoin tincậy khác list ở đây:

https://en.bitcoin.it/wiki/Selling_bitcoins

***
Bọn Mẽo và Nhật đặcbiệt quantâm Bitcoin vì hạtầng côngnghệ IT của chúng cực mạnh.

Lếu lãnhchúa China quyếtđịnh zốc xèng zựtrữ vầu Bitcoin, thì bọn Mẽo Nhật sẽ biến hết các zàn siêu máytính của chúng thành các máy đào mỏ Bitcoin.

Máytính của bộ quốcfòng Mẽo hiện có khảnăng đào cả triệu BTC mỗi năm. Với tỷjá hiệnnay, khoản đó tươngđương nửa tỷ Tơn, zưng tươnglai sẽ mauchóng jatăng khi tàinguyên Bitcoin cạnkiệt. Jống ychang các mỏ vàng vậy.

Kếhoạch của chúng là thật nhanhchóng đào chiếm khoảng 1/2 tới 2/3 trong tổngsố 21 trẹo BTC. Đcm đây chính là sứcmạnh của 1/2 thếjới chứ đéo jì. BTC cóthể tăng já tới 20-50K Tơn trong chục năm nữa, và số BTC zựtrữ của Mẽo sẽ tươngđương vài trăm tỷ tới cả ngàn tỷ Tơn lúc lủng, nghĩa là bằng mẹ lượng Tơn quốcja Mẽo hiện đang lưuhành trên thếjới.