Dốt cổ văn nên thỉnh thoảng đọc thấy ai viết thì cũng tò mò xem, dù cho là phóng tác chăng nữa, đọc vẫn cứ ngậm ngùi như thường.
Đại Vệ chí dị
Nước Vệ năm ây mất mùa, kho tàng trống rỗng. Quan lại gia sức vơ vét ngân khố,nhũng nhiễu đòi hối lộ. Nạn cắt xén của công tràn lan. Trong triều người ta công khai mua bán quan chức. Kẻ mua được chức quan lại càng gắng vơ vét để thu hồi vốn. Cứ quanh quẩn như thế tiền công, tiền dân vào hết túi quan tham. Công khố cạn kiệt.
Ở giáp biên giới với nước Tề có chuyện về đất đai. Nước Vệ xưa là chư hầu của Tề. Sau thấy nước khác mạnh hơn quay sang mà bỏ triều cống với Tề. Mấy mươi năm sau, nước Tề hùng cường. Vua quan nước Vệ ríu rít dắt nhau sang chầu phục. Tề Bá Vương căm cái chuyện ngày xưa, ép vua tôi nước Vệ phải cắt đất làm lễ nhận chư hầu.
Vua quan nước Vệ cũng cắt đất thì để xin hòa hiếu. Quần thần nước Tề thấy lấy đất dễ dàng mới tâu với Tề Bá Vương.
- Bọn Vệ vốn giống phản phúc. Mà giống phản phúc thì bạc với người thân tất nhược với người ngoài. Nay chúng dâng đất dễ dàng như thế. Ắt là không còn chỗ bấu víu nữa rồi. Đại Vương nhân cơ hội này mà lấy nốt những đảo và biển của chúng nó. Để lâu giống đó gặp kẻ khác lại nương theo khó mà còn cơ hội.
Tề Bá Vương khen phải, liền triệu vua tôi nước Vệ sang nói.
- Xưa kia lúc tiên đế phải lo nhiều việc, có gửi các ngươi giữ hộ mấy hòn đảo và lãnh hải. Nay thấy các ngươi cũng đã tận tình, gắng giữ gìn. Thời gian lâu cũng mệt mỏi. Xét công lao coi giữ bây lâu có chút lễ vật ban cho các ngươi gọi là thưởng lòng thành. Còn việc trông giữ thì để nước Tề ta làm lại cho đúng phép.
Vệ vương và mấy bầy tôi ở dưới điện mặt mày ngơ ngác. Tề Bá Vương liếc mắt thấy vậy lớn tiếng hô.
- Những kẻ nước Vệ dưới điện kia đều là con cháu trung thần của nước Vệ khi xưa. Đều một lòng với nước Tề. Từ nay trở đi nếu nước Vệ có biến. Nước Tề ta nhất quyết sẽ bảo vệ ngôi vị cho các con cháu trung thần. Thề với trời cao, nếu nước Tề sai lời thì thái miếu không còn mảnh ngói.
Quần thần nước Tề lập tức quỳ xuống, đồng thanh hô lớn.
- Xin thề, xin thề
Tiếng hô vang xa, uy nghi, hùng tráng khiến vua quan nước Vệ xây xẩm mặt mày.Quan tháp tùng Vệ vương là Uông đỡ lấy vua, cáo lỗi khéo với Tề Vương mà dìu vua về quán dịch.
Ở quán dịch, nằm một lát thì Vệ vương tỉnh dậy. Gọi mưu thần đi theo vào hỏi kế sách. Mưu sĩ là Uông nói.
- Giờ thế nước Tề đang mạnh, nước Vệ thì suy. Chi bằng dâng nốt mấy cái đảo ấy cho xong giữ, lấy được thái miếu nước Vệ mà thờ.
Có tiếng quát.
- Hoang đường, sao có thể bầy kế như vậy. Đã nhường đất biến giới là quá lắm rồi.
Vệ Vương cùng mọi người nhìn lại. Thấy đó là đại thần Tấn người phương Nam mới được cất lên làm một trong tứ trụ đại thần, từng đánh trận nhiều năm. Vệ vương hắng giọng e hèm hỏi.
- Này thằng quân y, mày có kế gì hay hơn không ?
Tấn thấy Vệ vương nói vậy, biết trong lòng có bụng khác, đành nhũn mà hỏi cho qua chuyện.
- Nhưng dâng nốt biển như thế, liệu quân lính trong nước có cam chịu không ? Thần từng theo quân Vệ đi trận mạc, biết cái tráng trí của họ lắm. Lại còn cái khí hùng cường của dân Vệ nữa, bọn hủ nho nhân cớ này mà kích động làm loạn. Lắm cái phải lo lắm.
Vệ vương cười nhạt nói.
- Tấn à, triều đình nhớ cái ơn của cha ông mày mà mày có ngày nay. Tài cán gì mà bàn đại sự. Cho mày trông coi triều chính mấy năm mà vật giá tăng vọt, thất nghiệp tràn lan. Tết này người dân tha phương , cầu thực không có nổi cắc bạc để mua nắm hương về cúng gia tiên. Trong triều đã có những người lo hết cái mà mày nói rồi.
Đoạn Vệ Vương quay sang gọi quan thương thư bộ Lễ là Tôn Dưa.
- Dưa này, ngươi nói ta nghe về cái hùng cường của dân Vệ thế nào khi được tin về biển đảo.
Tô Dưa vòng tay đáp.
- Thưa đại vương anh minh , từ khi được chọn thần đã hết lòng , hết sức . Giờ dân Vệ chỉ quan tâm đến rượu ngon, gái đẹp, nhà, xe. Chuyện chính sự chỉ có mấy đứa gàn dở. Thần đã chỉ đạo cho chúng đứa sung quân đội, đứa thì vào viện tâm thần. Thằng thì bỏ nhà lao vì trốn thuế. Tin tức được kiểm soát ngặt. Dẫu có mất cả biển đi nữa dân cũng chả biết.
Vệ vương thở dài nói.
- Âu cũng vì muốn nước Vệ ổn định chính sự mà phải làm điều bất đắc dĩ ấy trong lúc này thôi. Tôn Dưa ngươi làm tốt lắm, xong đợt này ta cho ngươi làm đại thần.
Tấn trong lòng chưa yên, bèn hỏi .
- Thưa đại vương, thế còn quân lính họ nghĩ sao ?
Vệ Vương gọi thượng thư bô binh là Quảng hỏi.
- Thế tráng trí của quân đội nước ta thế nào ?
Quảng vốn to béo, bụng phệ. Loay hoay mãi mới vòng được đôi tay ôm lấy bụng mà tâu.
- Thưa lương bổng vẫn cấp phát đầy đủ, sung túc. Đời sống nâng cao, vợ đẹp, con ngoan . nhà cửa ai cũng có. Lại thêm thắt nguồn thu làm ăn kinh tế. Ai cũng muốn giữ yên ổn cuộc sống yên bình, ổn định thế này thôi. Họ còn thầm cám ơn triều đình đã sáng suốt chọn đường lối ngoại giao ôn hòa. Ngặt một điều mấy năm gần đây kinh tế sa sút nên thu nhập cũng kém đi, sợ kéo dài lâu ngày sinh biến.
Vệ vương quay sang hỏi Tấn.
- Ngươi trong coi ngân khố nước Vệ, sao để quân đội đói kém. Liệu có phải định đẩy họ tới chỗ làm loạn hay sao?
Tấn giờ bị hặc đúng tồi, mặt mày xám ngoét tâu.
- Dạ thưa năm nay mất mùa, làm ăn thất bát là cái khó chung của cả thiên hạ. Thần đã tận dụng hết mọi nguồn thu, loại thuế. Nhưng vẫn còn chưa đủ vì quân lính trong triều từ lâu đã quen hưởng lộc của triều mức cao. Với dân chúng họ còn hơn nhiều chứ ạ.
Vệ Vương đập bàn quát to.
- Láo toét, nước ra rừng vàng, biển bạc, đồng ruộng phì nhiêu mầu mỡ, tài nguyên khoáng sản vô tận. Nhân dân lao động cần cù. Chỉ tại ngươi mà ra nông nỗi này.
Tấn tâu.
- Thưa đại vương tài nguyên có dầu, than đã gán trừ nợ. Đồng ruộng cũng đã bán cho bọn khách thương nước ngoài làm thương điếm. Dân cần cù thì cũng đã tận dụng cho đi làm nô lệ nước ngoài thu ngân sách. Rừng đã đốn hết từ lâu, biển nay quân Tề cho thuyền án ngữ. Thần thấy bó tay rồi.
Vệ vương gắt
- Hết nạc thì vạc đến xương. Không có rừng thì đào đất rừng lên mà bán lấy cái chi dùng.
Quần thần đi theo nghe xong, ai cũng tấm tắc khen Vệ vương thông minh tuyệt đỉnh.
Hôm sau vua quan nước Vệ vào triều kiến Tề Bá Vương. Ra về ai cũng mặt mày nhẹ nhõm. Về đến nước gần năm sau thì ban bố
- Khai thác quặng trên rặng núi phía Tây cao nguyên. Ký kết xong hiệp định biên giới trên tinh thần hữu nghị, công bằng.
. Năm ấy quân lính ăn Tết đầy đủ , vui vẻ. ngoài hải đảo, biên giới bốn phương yên ổn, sóng lặng, gió dừng. Bổ nhiệm thêm quan đại thần nữa là Tôn Dưa coi sóc việc lễ trong thiên hạ, có trách nhiệm phổ biến cho nhân dân học tập đạo đức và lối sống của tiên hoàng.
Khắp nơi nhân dân hoa ca đón chào mùa xuân mới. Cờ hoa ca ngợi ơn đức triều đình rợp khắp phố phường.
Ở giáp biên giới với nước Tề có chuyện về đất đai. Nước Vệ xưa là chư hầu của Tề. Sau thấy nước khác mạnh hơn quay sang mà bỏ triều cống với Tề. Mấy mươi năm sau, nước Tề hùng cường. Vua quan nước Vệ ríu rít dắt nhau sang chầu phục. Tề Bá Vương căm cái chuyện ngày xưa, ép vua tôi nước Vệ phải cắt đất làm lễ nhận chư hầu.
Vua quan nước Vệ cũng cắt đất thì để xin hòa hiếu. Quần thần nước Tề thấy lấy đất dễ dàng mới tâu với Tề Bá Vương.
- Bọn Vệ vốn giống phản phúc. Mà giống phản phúc thì bạc với người thân tất nhược với người ngoài. Nay chúng dâng đất dễ dàng như thế. Ắt là không còn chỗ bấu víu nữa rồi. Đại Vương nhân cơ hội này mà lấy nốt những đảo và biển của chúng nó. Để lâu giống đó gặp kẻ khác lại nương theo khó mà còn cơ hội.
Tề Bá Vương khen phải, liền triệu vua tôi nước Vệ sang nói.
- Xưa kia lúc tiên đế phải lo nhiều việc, có gửi các ngươi giữ hộ mấy hòn đảo và lãnh hải. Nay thấy các ngươi cũng đã tận tình, gắng giữ gìn. Thời gian lâu cũng mệt mỏi. Xét công lao coi giữ bây lâu có chút lễ vật ban cho các ngươi gọi là thưởng lòng thành. Còn việc trông giữ thì để nước Tề ta làm lại cho đúng phép.
Vệ vương và mấy bầy tôi ở dưới điện mặt mày ngơ ngác. Tề Bá Vương liếc mắt thấy vậy lớn tiếng hô.
- Những kẻ nước Vệ dưới điện kia đều là con cháu trung thần của nước Vệ khi xưa. Đều một lòng với nước Tề. Từ nay trở đi nếu nước Vệ có biến. Nước Tề ta nhất quyết sẽ bảo vệ ngôi vị cho các con cháu trung thần. Thề với trời cao, nếu nước Tề sai lời thì thái miếu không còn mảnh ngói.
Quần thần nước Tề lập tức quỳ xuống, đồng thanh hô lớn.
- Xin thề, xin thề
Tiếng hô vang xa, uy nghi, hùng tráng khiến vua quan nước Vệ xây xẩm mặt mày.Quan tháp tùng Vệ vương là Uông đỡ lấy vua, cáo lỗi khéo với Tề Vương mà dìu vua về quán dịch.
Ở quán dịch, nằm một lát thì Vệ vương tỉnh dậy. Gọi mưu thần đi theo vào hỏi kế sách. Mưu sĩ là Uông nói.
- Giờ thế nước Tề đang mạnh, nước Vệ thì suy. Chi bằng dâng nốt mấy cái đảo ấy cho xong giữ, lấy được thái miếu nước Vệ mà thờ.
Có tiếng quát.
- Hoang đường, sao có thể bầy kế như vậy. Đã nhường đất biến giới là quá lắm rồi.
Vệ Vương cùng mọi người nhìn lại. Thấy đó là đại thần Tấn người phương Nam mới được cất lên làm một trong tứ trụ đại thần, từng đánh trận nhiều năm. Vệ vương hắng giọng e hèm hỏi.
- Này thằng quân y, mày có kế gì hay hơn không ?
Tấn thấy Vệ vương nói vậy, biết trong lòng có bụng khác, đành nhũn mà hỏi cho qua chuyện.
- Nhưng dâng nốt biển như thế, liệu quân lính trong nước có cam chịu không ? Thần từng theo quân Vệ đi trận mạc, biết cái tráng trí của họ lắm. Lại còn cái khí hùng cường của dân Vệ nữa, bọn hủ nho nhân cớ này mà kích động làm loạn. Lắm cái phải lo lắm.
Vệ vương cười nhạt nói.
- Tấn à, triều đình nhớ cái ơn của cha ông mày mà mày có ngày nay. Tài cán gì mà bàn đại sự. Cho mày trông coi triều chính mấy năm mà vật giá tăng vọt, thất nghiệp tràn lan. Tết này người dân tha phương , cầu thực không có nổi cắc bạc để mua nắm hương về cúng gia tiên. Trong triều đã có những người lo hết cái mà mày nói rồi.
Đoạn Vệ Vương quay sang gọi quan thương thư bộ Lễ là Tôn Dưa.
- Dưa này, ngươi nói ta nghe về cái hùng cường của dân Vệ thế nào khi được tin về biển đảo.
Tô Dưa vòng tay đáp.
- Thưa đại vương anh minh , từ khi được chọn thần đã hết lòng , hết sức . Giờ dân Vệ chỉ quan tâm đến rượu ngon, gái đẹp, nhà, xe. Chuyện chính sự chỉ có mấy đứa gàn dở. Thần đã chỉ đạo cho chúng đứa sung quân đội, đứa thì vào viện tâm thần. Thằng thì bỏ nhà lao vì trốn thuế. Tin tức được kiểm soát ngặt. Dẫu có mất cả biển đi nữa dân cũng chả biết.
Vệ vương thở dài nói.
- Âu cũng vì muốn nước Vệ ổn định chính sự mà phải làm điều bất đắc dĩ ấy trong lúc này thôi. Tôn Dưa ngươi làm tốt lắm, xong đợt này ta cho ngươi làm đại thần.
Tấn trong lòng chưa yên, bèn hỏi .
- Thưa đại vương, thế còn quân lính họ nghĩ sao ?
Vệ Vương gọi thượng thư bô binh là Quảng hỏi.
- Thế tráng trí của quân đội nước ta thế nào ?
Quảng vốn to béo, bụng phệ. Loay hoay mãi mới vòng được đôi tay ôm lấy bụng mà tâu.
- Thưa lương bổng vẫn cấp phát đầy đủ, sung túc. Đời sống nâng cao, vợ đẹp, con ngoan . nhà cửa ai cũng có. Lại thêm thắt nguồn thu làm ăn kinh tế. Ai cũng muốn giữ yên ổn cuộc sống yên bình, ổn định thế này thôi. Họ còn thầm cám ơn triều đình đã sáng suốt chọn đường lối ngoại giao ôn hòa. Ngặt một điều mấy năm gần đây kinh tế sa sút nên thu nhập cũng kém đi, sợ kéo dài lâu ngày sinh biến.
Vệ vương quay sang hỏi Tấn.
- Ngươi trong coi ngân khố nước Vệ, sao để quân đội đói kém. Liệu có phải định đẩy họ tới chỗ làm loạn hay sao?
Tấn giờ bị hặc đúng tồi, mặt mày xám ngoét tâu.
- Dạ thưa năm nay mất mùa, làm ăn thất bát là cái khó chung của cả thiên hạ. Thần đã tận dụng hết mọi nguồn thu, loại thuế. Nhưng vẫn còn chưa đủ vì quân lính trong triều từ lâu đã quen hưởng lộc của triều mức cao. Với dân chúng họ còn hơn nhiều chứ ạ.
Vệ Vương đập bàn quát to.
- Láo toét, nước ra rừng vàng, biển bạc, đồng ruộng phì nhiêu mầu mỡ, tài nguyên khoáng sản vô tận. Nhân dân lao động cần cù. Chỉ tại ngươi mà ra nông nỗi này.
Tấn tâu.
- Thưa đại vương tài nguyên có dầu, than đã gán trừ nợ. Đồng ruộng cũng đã bán cho bọn khách thương nước ngoài làm thương điếm. Dân cần cù thì cũng đã tận dụng cho đi làm nô lệ nước ngoài thu ngân sách. Rừng đã đốn hết từ lâu, biển nay quân Tề cho thuyền án ngữ. Thần thấy bó tay rồi.
Vệ vương gắt
- Hết nạc thì vạc đến xương. Không có rừng thì đào đất rừng lên mà bán lấy cái chi dùng.
Quần thần đi theo nghe xong, ai cũng tấm tắc khen Vệ vương thông minh tuyệt đỉnh.
Hôm sau vua quan nước Vệ vào triều kiến Tề Bá Vương. Ra về ai cũng mặt mày nhẹ nhõm. Về đến nước gần năm sau thì ban bố
- Khai thác quặng trên rặng núi phía Tây cao nguyên. Ký kết xong hiệp định biên giới trên tinh thần hữu nghị, công bằng.
. Năm ấy quân lính ăn Tết đầy đủ , vui vẻ. ngoài hải đảo, biên giới bốn phương yên ổn, sóng lặng, gió dừng. Bổ nhiệm thêm quan đại thần nữa là Tôn Dưa coi sóc việc lễ trong thiên hạ, có trách nhiệm phổ biến cho nhân dân học tập đạo đức và lối sống của tiên hoàng.
Khắp nơi nhân dân hoa ca đón chào mùa xuân mới. Cờ hoa ca ngợi ơn đức triều đình rợp khắp phố phường.
Từ blog Người buôn Gió